Açık tarlada yetiştirilmeye uydun olan , oturak tip bir çeşittir.Domates tohum meyveleri genelde sert kabuklu ve kırmızı renktedir. Saplı olarak dalından kopan meyveler ortalama 200-250 gr civarında bir ağırlığa sahiptir.Nakliye sürelerine dayanıklı olduğu için pazar tercihi yüksektir.
Domates genel olarak derin , geçirgen , su tutma özelliği iyi olan zengin toprakları tercih eder. İyi verim alınmak isteniyorsa toprak Ph sı 5,5-7,0 arasında olan topraklar tercih edilmelidir. Tohum ekim derinliği 0,5-1 cm arasında olmalıdır.
Ekim Derinliği :0,5-1 cm
Sıra Üzeri Ekim Mesafesi :40-60 cm
Sıra Arası Ekim Mesafesi :90-130 cm
Tahmini Çimlenme Süresi :15-20 Gün
-Meyvesi yuvarlak, üniform, parlak kırmızı renkli ve sap kısmı hafif dilimlidir.
-Büyüme ucu güçlü ve yeşil omuz yapmaz.
-Pazar değeri ve sofralık kalitesi yüksek, gösterişli ve çok lezzetli bir çeşittir.
-Meyveler etli ve kalın kabuklu olduğundan nakliyeye dayanıklıdır.
-TMV, F1, V ırklarına dayanıklıdır.
Falkon domatesin gönderilecek pazarın uzaklığına göre değişik olgunluk zamanlarında ve farklı evrelerde hasadı yapılmaktadır. Domates tarımında dekardan 3.9 ila 4.5 ton verim alınabilmektedir.
Sofralık özelliğe sahip bir yer çeşididir .Bitkisi kapalı, çok kuvvetli dallanır ve meyveleri tamamen örter.
Meyveleri sert, iri, yuvarlak, koyu kırmızı olup çatlama görülmez. Adaptasyon kabiliyeti yüksek, toprak seçiciliği yoktur. Açık tarla yetiştiriciliğine uygundur.Tohumları oda sıcaklığında, nem, rutubet, ışık almayan serince bir çekmece içinde saklayınız.Meyveden alınan tohumla üretim yapabilirsiniz.
Ekim
Domates sıcak ve ılıman iklim sebzesidir. Yetiştirme devrelerinde ısı sıfırın altına (-2,-3 ºC?ye) düştüğünde bitki tamamen ölür. Fidelerin tarlaya dikilmesinde ilkbahar geç donlarının bitmesi gerekir.
Domateslerde genellikle gece ve gündüz arasında 6 ºC ile 8ºC?lik bir farkın bulunması istenir. Gündüz sıcaklığının 19-26 ºC, gece sıcaklığının 14-18 ºC olduğunda gelişim iyi olur.
Döllenme olayının ısı ile çok yakın bir ilgisi vardır. Domates çiçek tozları 10 ºC ve daha yukarı derecelerde istenilen şekilde çimlenerek döllenme yapılabilmekte ve sıcaklık 15 ºC?nin altına düştüğünde meyve bağlama yüzdesi azalmaktadır. Düşük sıcaklıkta polen tozu çok az oluşur, kısmi döllenen şekilsiz meyveler meydana gelir. 40 ºC?nin üzerinde ise çiçek tozları ölür ve meyve teşekkülü olmaz.
Fide yetiştiriciliğinde genel olarak ( torf, perlit, vermikulit) veya (torf, perlit, toprak) veya (yanmış hayvan gübresi, kum, toprak) gibi karışımlar kullanılır.
Yanmış hayvan gübresi, kum, toprak karışımında 1:1:1 oranı kullanılır.Torf, perlit, toprak karışımında 2:1:1 oranı kullanılmaktadır.
Fide yetiştirme materyalinin (hayvan gübresi hariç) bir toprak fumigantı ile dezenfeksiyon edilmesi faydalıdır. Tohum ekiminden en az 1 ay önce ilaçlama yapılmalıdır.
Toprağa Dikim
Fide dikimi ilkbahar don tehlikesinin tamamen kalktığı, toprak ve hava sıcaklığı 12-15 ºC?yi bulduğu zaman yapılır. Dikim genellikle tohum ekiminden yaklaşık 7-8 hafta sonradır. Tarlaya dikimde çiçek açmış veya meyve tutmuş domates fideleri dikilmemelidir. Bu gibi fidelerin gelişmeleri yavaş olup, bodur kalır, verimleri düşer. Dikim akşama doğru yapılmalı, fideler güneş altında bekletilmemelidir.
Fideler yaklaşık 15-20 cm boylanınca genellikle dikime hazırdır. Bölgemizde Şubat sonu Mart başından itibaren fide dikimi yapılır. Dikimde can suyu yeteri kadar verilmeli, can suyu ile birlikte, kök ve kök boğazı hastalıklarına karşı gereken ilaçlamalar yapılmalıdır.
Domates yetiştiriciliğinde sıra arası ve üzeri aralıkları, çeşidin sırık veya yer çeşidi olmasına göre değişir. Sırık çeşitlerde sıra arası 60-80 cm, sıra üzeri 50-60 cm, yer çeşitlerinde sıra arası 140 cm, sıra üzeri 40-50 cm olmalıdır.
ÇAPALAMA:
Fideler dikildikten 2 hafta sonra birinci çapa yapılır. Masuralar üzerinde yetiştirilen domateslerde çapa genellikle işçiler tarafından yapılır. Tarla tarımı şeklinde yapılan geniş sahalarda ise traktör ile çekilen çapa makinelerinden yararlanılır. I. Çapadan 2-3 hafta sonra II. Çapa yapılır. Bu devrede bitkiler 30-35 cm kadar boy aldıklarında sırık çeşitlerde II. Çapa ile birlikte sırık da dikilir. Bu çapalamalar esnasında boğaz doldurma işlemi de yapılır. II. Çapadan sonra yabani otlar ayıklanır, kaymak tabakası kırılır, toprak havalandırılır ve topraktaki nem korunur.
SULAMA:
Domates nemi sever. Su noksanlığında üst yapraklar kıvrılır. Çok nemli, ağır topraklarda ise bitkiler hastalanır. Toprak nem eksikliğinin en duyarlı olduğu dönemler; çimlenme, çıkış, çiçeklenme ve meyve oluşumu dönemleridir. Aşırı toprak nemi vegetatif gelişmeyi hızlandırır. Meyveler ceviz iriliğini alıncaya kadar gerekmedikçe sulama yapılmamalı, daha sonraki devrede, yağışlı bölgelerde 2-3, kurak bölgelerde 4-5 kez sulama yapılmalıdır.
Açık tarlada, çiçeklenme dönemi içerisinde su eksikliği, küçük meyvelerde aşırı dökülmelere neden olur. Hasat zamanı çok sık sulama yavaş olgunlaşmaya neden olur. Düzenli sulama yaparak domates meyvesinde meydana gelecek yarıklar önlenebilir.
Açık tarlada, karık usulü sulamada, suyun kök boğazına değmemesi için sırta dikim tercih edilmelidir. Düzensiz sulamalarla, sıcak zamanlarda toprak kurursa güneşin topraktan yansımasıyla, kalsiyum da toprakta noksansa, özellikle toprağa yakın meyvelerin alt kısımlarında çiçek burnu çürüklüğü meydana gelir. Böyle durumlara, kalsiyum noksansa kireç uygulaması yapılmalı, toprak yüzeyi malç (yanmış hayvan gübresi, kompost, sap, saman vb..) ile kaplanmalı, muntazam sulama yaparak, toprağın çok kurumaması sağlanmalıdır.
Sulama suyunda tuzluluk önem arzeder. EC 750 ppm?e kadar olursa iyidir.
BUDAMA:
Açık tarla domates yetiştiriciliğinde askıya alınan sırık domateslerde kaliteli ürün elde etmek için koltuk alma ve uç alma yapılır.
KOLTUK ALMA:
Gövde ile ana yaprakların birleştiği yerde oluşan sürgünlerin alınmasına koltuk alma denir.
İlk koltuk alma işlemi bitkilere herek verildiğinde başlar ve her 10-15 günde bir tekrarlanır.
Koltuk Almanın Yararları:
1- Olgunlaşma daha erken başlar.
2- Az sayıda fakat daha iri ve daha düzgün meyveler elde edilir.
3- Bakım ve özellikle mücadele ile hasat işleri kolay ve süratli yapılabilir,masraf azalır.
UÇ ALMA:
Bırakılması istenen son salkımın iki yaprak üzerinden bitkinin tepe sürgünün koparılmasına uç alma denir.
HASAT:
Tarlada yetiştirilen domateslerde tohum ekiminden hasada kadar 80-100 gün, fide dikiminden hasada kadar 60-80 günlük bir zaman vardır.
Sofralık domatesler gönderilecek pazarın uzaklığına göre değişik olgunluk devrelerinde ve farklı dönemlerde hasat edilmektedir.
Kaliteli meyvenin, yuvarlak ve düzgün şekilli, uygun büyüklükte (kg.da 6-8 meyve) olması, dilimsizlik, renk, çekirdek evlerinin az ve küçük olması, az çekirdeklilik, çekirdek evlerindeki kaygan sıvının yeşil renkte olmaması, meyve kabuğunun yola dayanmaya elverişli kalınlık ve elastikiyette olması, meyvelerin çatlamaması, dolgun ve bol etlilik, olgun domateste de sap çukurunun etrafında yeşil rengin olmaması gerekir. İyi bir çeşit ve uygun koşullarda açıkta yapılan yetiştiricilikte dekara 4-12 ton ürün alınabilmektedir.
Tohum dikiminde toprağa humik asit ve yavaş salınımlı gübre takviyesi yapılabilir.Fosforlu gübreleme çiçeklenme oranını arttırarak alınabilecek ürün miktarını fazlalaştırır.Aminoasitli Potasyumlu besleme yaparak meyve albenisi yüksek ve daha lezzetli ürünler hasad edebilirsiniz.
Açık Saha:Domates derin, geçirgen, su tutma özelliği iyi, humus ve besin maddelerince zengin tınlı toprakları sever. Erkencilik istendiği zaman kumlu tınlı topraklar uygundur. Toprak pH?sı 5,5-7,0 arasında, tuzsuz-az tuzlu (2,3 mS?dan az) olan topraklarda iyi yetişir. Toprakta pH=5,5?un altında ise dekara 200-500 kg kireç verilmeli, pH=7,0?nin üzerinde ise her yıl dekara 30-50 kg toz kükürt verilmelidir.
