Anavatanı Güney Avrupa ve Batı Asya olarak bilinen erguvan ağaçları, Türkiye'de Ege ve Marmara bölgelerinde yoğun olarak görülüyor. Osmanlı kültüründe çok önemli bir yeri olan erguvan adına 15. yüzyılda şenlikler düzenlendi, ''erguvan cemiyeti'', ''erguvan faslı'', ''erguvan bayramı'' gibi isimlerle anıldı.
Osmanlı'da erguvanın güçlü dalları baston yapımında kullanılırken, mor, lila ve pembe arası çok özgün bir renge sahip erguvan çiçeklerinin eskiden Türk mutfağında salatalara renk ve lezzet kattığı da biliniyor.
Erguvanın Özellikleri
- Erguvanın, botanik adı Cercis siliquastrum’dur.
- Baklagiller familyasının bir üyesidir.
- 10 metreye kadar boylanabilen, tek gövdeli, yaprak döken, ağaççık denilebilecek çalı görünümünde bir bitkidir. (Meraklısına Wikipedia, Erguvan)
- Sıcağa ve soğuğa karşı dayanaklıdır.
- Kuru, taze, kireçli balçıklı toprak sever.
- Toprağa azot bağlar.
- Badem ve erik ağaçları gibi çiçekleri yapraklarından önce açar. Buna hermafrodit denir.
- Yapraklar daireye benzer şekilli ve karşılıklı dizilir. Dip kısmı kalp şeklinde ve yaprak uçları yuvarlaktır.
- Bol tohum verir.
- Meyvesi sonbaharda olgunlaşır ve kış boyunca dalında kalır.
- Kış aylarında havalar çok soğuk olursa don olaylarından etkilenebilir ancak havalar güzel giderse erken çiçeklenebilir.
- Tohum ve çelikle üretilir.
- Hızlı büyüyen bir ağaçtır.
- Çiçekler 1,5-2 cm uzunluğunda kırmızı-mor 3-6 tanesi bir arada bulunur. Meyve fasulye biçiminde olup, 7-10 cm uzunluğundadır.
- Mart, Nisan, Mayıs aylarında açan çiçekler pembe ve morumsu renktedir.
Ağaç Formu,Genel Görünüm ve ÖzellikleriYaprak döken, orta büyüklükte, güzel çiçekler açan bir ağaçtır. Kökleri yardımıyla havanın serbest azotunu bağlar.kendisi ve yakınındaki bitkiler bu azotu kullanır.
Ortalama ömrü, Ortalama boy ve çapı (çevresi) :10-12 m' ye kadar boylanabilir.
YaprakYaprakları almaşlı dizilişli, yuvarlak,dip kenarı yürek biçiminde, tüysüz, tam kenarlıdır. Yaprak sapı 1cm civarındadır. 7 -12 cmdir. Yapraklar tazeyken bronz, pembemsi renklidir.
Gövde Gençken gri renkli gövdesi vardır, yaşlandıkça, koyu kahverengiye döner.
Çiçek İlkbaharda yapraklanma öncesi çiçek açar.Çiçekleri pembemsi eflatun renklidir, uzunca saplı 3-8 çiçekli salkım şeklindedir.Yaşlı gövdesi bile çiçek açar. Çiçekler hermafrodittir.
Sürgün Sürgünler kalın zikzak yapar, kırmızı-kahve renklidir. Üzerinde gözle görülebilen çok sayıda yuvarlak lentisel mevcuttur.
Meyve/Tohum Meyvesi tek karpelden oluşan, olgunlaştığında damar-sırt hattı ile karın hattından açılan kuru meyve tipidir. 9-10 cm uzunluğunda 2,5cm genişliğinde kızılımsı kahve rengindedir.
Kök yapısı Saçak kök sistemine sahiptir. Çiçek rengi Koyu pembe- eflatun.
Bakım isteği Azdır.
İklim isteği Ilıman iklim bitkisidir, -10°C ye dayanır.
Işık isteği Tam güneş, hafif gölge.
Toprak isteği Hafif ve ,süzek, kumlu tınlı toprakları sever. Ancak ağır topraklar hariç her çeşit toprakta yetişir. Toprak pH sının konusunda tercihi yoktur.
Su isteği Su ihtiyacı azdır, kurağa tahammüllüdür.
Hava kirliliğine dayanıklılığı Dayanıklıdır.
Üretilmesi Tohumdan yetiştirilir, 24 saat sıcak suda şişirilip sonrasında 3 ay buzdolabında katlanarak üretilir. Köklü dip sürgünlerinde ayırma ile de üretilir. Çelikler sadece köklendirme hormonu yardımıyla köklenir. Ancak yüzdesi düşüktür. Ayrıca Temmuz/Ağustos aylarında alınan yarı odunsu çeliklerle de üretilmektedir.
Orman botaniği:
Tohumları katlamaya almaya gerek yoktur. Çünkü erguvan tohumlarından kabuk sertliğinden kaynaklanan çimlenme engeli var. Tohumların 24 saat sıcak suda bekletilmesi gibi bir durum olamaz. 5 dakika kadar sıcak suda bekletin ardından soğuk suda 24 saat bekletin. Ertesi gün tohumların şiştiğini göreceksiniz vakit kaybetmeden hemen ekin 1 hafta içinde çimlenecektir.
Fonksiyonel kullanımı Taze çiçekleri ve yaprakları yenilebilir. Kerestesi çok güzel cila kabul eder.Bu sebeple mobilya sanayisinde kaplama tahtası olarak kullanılır.
Peyzajda kullanımı Çim alanların içerisinde tek veya gruplar halinde kullanılır.
Fizyolojik problemler
Türkiye doğal yaşam alanları Ege ve Akdeniz bölgeleri,Marmara kıyılar,Güneydoğu Anadolu..
Türkiye'de orman olarak kapladığı alan,orman özelliği Dere kıyılarında, vadilerde,yamaçlarda ve ormanların koruma alanlarında yer alır.
Yurt dışı dağılımı Güney Afrika, Batı Asya, Ortadoğu, Avrupa,Avustralya, Hint Okyanusu,Pasifik Okyanusu, Güney Amerika.
Odunu çok serttir
Bu Bodur Tür 23.10.2019 Tarihinde Çekilen resimde halen çiçekli
Kaynaklar:Görsel: siteforeverything.com
Görsel: fineartamerica.com