Kajunun meyvesi lezzet açısından mangoya, kaju fıstığı üretilen çekirdeği ise yer fıstığına benziyor. Elma ile kiraz ağacı boyunda olan kaju ağacı tropik iklim ve ekvator dolaylarında doğal olarak yayılış gösteriyor. Bütün meyve ağaçları gibi çiçeklenmiş dalları üzerinde bir süre sonra meyveler, çiçeklerin ortalarında da kaju çekirdeği, yani kaju fıstığı oluşuyor.
16. yy başlarında Portekizliler Brezilya'yı istila ettiklerinde kaju ağacını da keşfetmisler. Portekizli denizciler kaju tohumlarını Brezilya'dan batı Afrika kıyılarına taşıyarak bu topraklara ilk yerleşen Portekizlilerin orada yetiştirmelerini sağlamışlar. Kajunun batı Afrika'yla tanışması ve yayılış hikayesi böyle başlıyor. Kaju ağacının yayılımı için yağışlı ve nemli ekvator iklimi çok elverişli. İklimi dolayısıyla kaju ağacı batı Afrika kıyılarına kolayca adapte olup hızla yayılmaya başlamış. Afrika'nın batı kıyısında Gabon, Angola ve Namibya gibi ülkelerden de doğu Afrika'daki ülkelere, Mozambik, Kenya ve Tanzanya'ya da yayılmış.
Kaju (Anacardium Occidentale) dayanıklı yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Batı Hint Adaları, Güney Amerika, Hindistan ve Meksika gibi dünyanın birçok yerinde yetişen bir kuraklık ağacıdır. Kaju ağaçları kaju elmaları denilen kırmızı veya sarı meyve üretir. Kaju doğru koşullar altında büyümek zor olmayan, 3 yıl gibi genç ağaçlar meyve ve fındık üretebilir.
Kaju fıstığı ağacı hızlı büyüyen ve yaprak dökmeyen tropikal bir ağaçtır. Uygun şartlarda dikimden sonra üçüncü yıl Fide ağaçları çiçeklenir. Meyve tam 2 ay içinde olgunlaşır. Bir şekilde somun konik biçimli olan kaşu elma alt kısmına fıstığı bulunur. C şeklinde kaju fıstığı (tohum) elma dibinde bulunur. Kaju tohumları yenilebilir kabuklu çekirdeklerdir. Ham kaju çekirdeği, yumuşak beyaz ve etlidir. Kavrulduğu zaman rengini ve tadını değiştirir. Tuzla en lezzetli fındık olarak damağa hitap ediyor.
Kaju elma ve kaju fıstığı beslenme için mükemmel kaynaklarıdır. Kaju elma, portakaldan beş kat daha fazla C vitamini içerir ve daha fazla kalsiyum, demir ve bu narenciye, avokado ve muz gibi diğer meyveler daha fazls B1 vitamini içerir. Elması çok çabuk bozulur ama çok besinlidir. Bu taze olarak veya meyve suyu olarak içilebilir. Şurup, konserve meyve, turşusu yapılır. Brezilya'da, taze kaju-elma tepsiler içinde paketlenmiş ve perakende taze ürün mağazalarında pazarlanmaktadır.
Kabukları çıkarılan Kaju kabuk yağ yakıcı ve ciltte yanıklara neden olur. Bu kabuk yağı veya kavurma sırasında yayılan rahatsız edici dumanı ile temas ettiğinde ağız ve boğaz mukoza ciddi etkilenir. Yağlı kabuk sıvısının bir çok faydası vardır.
Kaju ağaçlar gerçekten tropikal bölgelerde yetişen ama ormanlara duyarlıdır. Kaju bitkiler yüksek sıcaklıklara rağmen hayatta kalan ağaçlar, iklim bölgelerinde geniş bir spektrumda büyür. Kaju ağacı iyi gelişmiş bir kök sistemine sahiptir ve kuraklığı tolere edebilir.
Kuru bir sezonda genç ağaçların büyüme temposunu arttırmak için Sulama genç ağaçların kurulmaması için önemlidir. Derin kök sistemi kaju ağaçları sulama olmadan birkaç ay yaşayabilir. Kaju üreten bölgelerde yerli insanlar bu tür lokal ilaç ya da böcek kovucu karışımların hazırlanması için yaprakları, kabuğu, zamkı, odun, meyve suyu ve kökleri gibi bitkinin değişik bölümlerini kullanıyorlar . Kabuğu tanen bakımından zengindir ve deri tabaklama da kullanılır.
Kaju sağlıklı meyve (elma) ve fındık ile bir gölge ağacı olarak evin etrafında büyümek için mükemmel bir seçimdir.
Bilimsel Adı - Anacardium occidentale L.
Yöresel İsimler - Kasumavu, Parankimavu (Malayalam), Kola mavu, Mundiri (Tamil); Kaju (Hindi)
Ortak Ad - Kaju Nut ağacı
Aile - Anacardiaceae
Kökeni - Güney Amerika
Çiçeklenme mevsimi - Aralık-Nisan (ilk bahar)
Tohum ağırlığı - 150-300 tohum / kg.
Tohum Ön Arıtma - Çimlendirmeden gece tohumları nemli olarak bekletin
Çimlenme dönemi - 6-15 gün
Fidanlık Tekniği - Bir tohum sapı ucu 5-8 cm derinliğinde yukarı ve eğik pozisyonda bakan her poli çanta / Tencere / Çimlenme Kaset ekilir. Gölge verilebilir. Sulama sık 3-4 yaprak aşamasına gelene kadar nemli tutmak için yapılır. Çimlenme 6-15 gün içinde fark edilir. Daha sonra çimlenme sonra fideler nakil yapılır.
Şifalı özellikleri - Kabuğundan Sakız cüzzam, mantar önerilen ve saç kaybını önlemek için kullanılır.
Kaju ağacı Brezilya ve Afrika dışında Hindistan'da da yetiştiriliyor. Günümüzde dünyanın en büyük kaju üreticisi ve ihracatçısı Hindistan'da Kerala Kaju Birliği. Brezilya ise kaju üretimi ve ihracatında dünya ikincisi. Afrika ise bu sıralamada üçüncü. Hindistan'ın hasat zamanı Mayıs, Brezilya'nın ise Ekim ayı, yani bu sayede dünya kaju fıstıksız kalmıyor . Kaju meyvesi çabuk çürüdüğünden ekonomik değere sahip değil, yerli halk tarafından tüketilmekte. Kaju fıstığının diğer fıstık çesitlerinden daha pahalı olma nedenlerinden biri her iklimde yetiştirilememesi ve her kaju elmasından ancak bir adet kaju fıstığı üretilebilmesi. Toplanan kaju elmalarından çekirdekleri ayrılarak üzerlerindeki kabuk çıkartılıp kavrularak evlerimize ulaşacak şeklini alıyor.
Çimlendirme Resimleri
Kaju fıstığının kabuğu suyu çok cabuk emiyor ve kolay kolay bırakmıyor.Bundan dolayı içi çok çabuk bozulup çürüyor.Saklama kabına kum doldurun , önceden kumu çok hafif nemlendirdim ve kaba koymadan önce havalandırdım.Fıstıkları bir saat kadar suda beklettin , çok fazla su almasını engelleyin.Daha sonra kumun yüzeyine yan olarak yatırın..Daha sonra kabın kapağını kapatın dolaylı güneş ışığı alan sıcaklığı 30 derece olan yere koyun..4 - 5 saatte bir havalandırın ve gerekirse çok hafif fısfısla su sıkın(nemlendirin).İki gün içinde tohumlar çatlar ve yeşilleir.Sonra tamamen açılmadan büyük saksıya üstü 0.5 cm kapanacak kadar torfla kapatın .3-4 gün sonra topraktan çıkar.Çimlenmede en önemli faktör fıstığın tazeliğidir.
Kaynaklar:
http://www.ebay.in/itm/Cashew-Anacardium-Occidentale-Kaju-Kola-Mavu-Tree-Seeds-12-Numbers-/161278593709
http://www.agaclar.net/forum/egzotik-meyveler/4478.htm
