Önce Bitkilerde Üreme Nasıl Olur Onu Öğrenelim.
ÇİÇEKLİ BİTKİLERDE ÜREME
Çevremizde gördüğümüz güzel çiçekler bulunduğu bitkinin üreme organıdır.Çiçek yapısında dişi ve erkek üreme organını bulundurur.Çiçeğin yapısı aşağıda verilmiştir.Bölümlerini siz renklendiriniz.
ÇİÇEĞİN KISIMLARI;
1-ÇİÇEK SAPI---->Çiçeği bitkinin gövdesine bağlayan kısımdır.
2-ÇİÇEK TABLASI---->Çanak yaprak ,taç yaprak ,erkek ve dişi organların üzerine dizildiği kısımdır.
3-ÇANAK YAPRAK---->Çiçek tomurcuk halindeyken tomurcuğu dış etkenlerden korur
.4-TAÇ YAPRAK---->Çiçeğin renkli yapraklarıdır.Canlı renkleri ve aromalı kokuları ile birçok hayvanı çiçeğe çeker,böylece tozlaşmaya yardımcı olur.
5-ERKEK ORGAN---->Bir çiçekte çok sayıda erkek organ bulunabilir. İki bölümden oluşur. Bunlar sapçık ve başçıktır. Sapçık bölümü, başçık bölümünü çiçeğe bağlar. Başçık bölümü dört kesecikten oluşur. Bu keseciklere, polen (çiçek tozu) keseleri de denir. Polen çiçekteki erkek üreme hücreleridir. Polenler olgunlaşınca polen keseleri patlar ve olgunlaşmış polenler çevreye yayılır.
6-DİŞİ ORGAN----> Çiçeğin en iç bölümünde bulunur. Kaba bir sürahiye benzer. Dişi organ, dişicik tepesi, dişicik borusu ve yumurtalıktan oluşur. Dişicik tepesi nemli ve yapışkan durumdadır. Polenler dişicik tepesine yapışarak burada çimlenir. Dişicik tepesi ile yumurtalık arasındaki bölüme ise dişicik borusu denir. Dişicik borusu çimlenen polenin yumurtaya ulaşmasını sağlar. Yumurtalık ise en alttaki şişkin bölümdür. Burada yumurta hücresi bulunur.Yumurtalık kısmında bir veya birkaç tane tohum taslağı bulunur.
ÇİÇEKTE TOZLAŞMA VE DÖLLENME
TOZLAŞMA---->Polenlerin rüzgar ,hayvanlar ve su aracılığı ile dişi üreme organının tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir.Polenler tepeciğe yapıştıktan sonra polen içindeki erkek üreme hücrelerinden biri yumurtalığa doğru polen tüpünü oluşturur.Diğer erkek ürem hücresi polen tüpünden ilerleyerek yumurtalık içindeki dişi üreme hücresine ulaşır.Burada dişi ve erkek üreme hücreleri birleşerek zigotu oluşturur.Bu olaya DÖLLENME denir.Döllenme sonrasında TOHUM TASLAĞI gelişerek ,TOHUM u oluşturur.
Polenlerin dişi organın tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir.Tozlaşma aşağıdaki yollarla gerçekleşir.
1.Kendi kendine
2.Rüzgarla
3.Suyla
4.Hayvanlarla
5.İnsan Eliyle
Erkek gül bitkisinden henüz yeni açılmaya başlamış ancak tozlarını yayacak şekilde tam açılmamış olan çiçeklerinden biri seçilir.
Dölleme Yoluyla tohum elde edilmesi
Taç yaprakları nazikçe çiçek tablasından tutularak kopartılır.
Polenleri kullanmak üzere makas yardımıyla keserek bir kaba konur.
Polenler tamamen erkek çiçekten ayrılır.
Tozlanmayı gerçekleştirebilmek için bir tane henüz tam açılmamış dişi çiçek seçilir.
Taç yaprakları nazikce kopartılır.
Dişi organlara zarar verilmemelidir.
Kaba aldığımız polenler bir iki gün içerisinde dişi çiçek ile tozlandırılmalıdır.
Yumuşak uçlu bir fırça ile polenlerin fırçaya yapışması sağlanır ve dişi organların üzerine sürtülerek tozlanma yapılır.
Tozlanma ve döllenme olduktan 2 ay sonra meyvesi oluşmaya başlar ve portakal büyüklüğüne ulaşır.
3 ay sonra ise rengi sararmaya başlar. Bu aşamada meyvenin içinde tohumlar oluşmaya başlar.
4 ay sonra (yani bu yaz sonlarını kapsar) meyve oluşumu tam olarak gerçekleşmiştir ve meyve tam olarak portakal rengini almıştır.
6 ay geçtikten sonra meyvenin içi açılarak oluşan tohumlar çıkarılır.
Gül tohumları temizlendikten sonra Şubat sonlarında soğuk yastıklara alınarak fide oluşumu sağlanır.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Önemli Not:
Birkaç yıl önce satışı yapılan ve Dünya’yı kasıp kavuran meşhur “ domates ağacı tohumu ” hikayesini hepiniz hatırlarsınız. Sırık tip orta verimli bir hibrit domates tohumu, tek bir fotoğraf eşliğinde bitki severlere , “Ağacın Dalından Domates toplayacaksınız muhteşem DOMATES AĞACI tohumu…” adı altında satmıştı. 2-3 liradan ne olur denemekten zarar gelmez diye düşündüğünüz bu tür tohum paketlerinden; ebay üzerinde sadece 1 satıcının 14.000 paket sattığını düşünürseniz aslında rakamın hiçte azımsanmayacak kadar büyük olduğunu göreceksiniz.
ÇİÇEKLİ BİTKİLERDE ÜREME
Çevremizde gördüğümüz güzel çiçekler bulunduğu bitkinin üreme organıdır.Çiçek yapısında dişi ve erkek üreme organını bulundurur.Çiçeğin yapısı aşağıda verilmiştir.Bölümlerini siz renklendiriniz.
ÇİÇEĞİN KISIMLARI;
1-ÇİÇEK SAPI---->Çiçeği bitkinin gövdesine bağlayan kısımdır.
2-ÇİÇEK TABLASI---->Çanak yaprak ,taç yaprak ,erkek ve dişi organların üzerine dizildiği kısımdır.
3-ÇANAK YAPRAK---->Çiçek tomurcuk halindeyken tomurcuğu dış etkenlerden korur
.4-TAÇ YAPRAK---->Çiçeğin renkli yapraklarıdır.Canlı renkleri ve aromalı kokuları ile birçok hayvanı çiçeğe çeker,böylece tozlaşmaya yardımcı olur.
5-ERKEK ORGAN---->Bir çiçekte çok sayıda erkek organ bulunabilir. İki bölümden oluşur. Bunlar sapçık ve başçıktır. Sapçık bölümü, başçık bölümünü çiçeğe bağlar. Başçık bölümü dört kesecikten oluşur. Bu keseciklere, polen (çiçek tozu) keseleri de denir. Polen çiçekteki erkek üreme hücreleridir. Polenler olgunlaşınca polen keseleri patlar ve olgunlaşmış polenler çevreye yayılır.
6-DİŞİ ORGAN----> Çiçeğin en iç bölümünde bulunur. Kaba bir sürahiye benzer. Dişi organ, dişicik tepesi, dişicik borusu ve yumurtalıktan oluşur. Dişicik tepesi nemli ve yapışkan durumdadır. Polenler dişicik tepesine yapışarak burada çimlenir. Dişicik tepesi ile yumurtalık arasındaki bölüme ise dişicik borusu denir. Dişicik borusu çimlenen polenin yumurtaya ulaşmasını sağlar. Yumurtalık ise en alttaki şişkin bölümdür. Burada yumurta hücresi bulunur.Yumurtalık kısmında bir veya birkaç tane tohum taslağı bulunur.
ÇİÇEKTE TOZLAŞMA VE DÖLLENME
TOZLAŞMA---->Polenlerin rüzgar ,hayvanlar ve su aracılığı ile dişi üreme organının tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir.Polenler tepeciğe yapıştıktan sonra polen içindeki erkek üreme hücrelerinden biri yumurtalığa doğru polen tüpünü oluşturur.Diğer erkek ürem hücresi polen tüpünden ilerleyerek yumurtalık içindeki dişi üreme hücresine ulaşır.Burada dişi ve erkek üreme hücreleri birleşerek zigotu oluşturur.Bu olaya DÖLLENME denir.Döllenme sonrasında TOHUM TASLAĞI gelişerek ,TOHUM u oluşturur.
Polenlerin dişi organın tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir.Tozlaşma aşağıdaki yollarla gerçekleşir.
1.Kendi kendine
2.Rüzgarla
3.Suyla
4.Hayvanlarla
5.İnsan Eliyle
Erkek gül bitkisinden henüz yeni açılmaya başlamış ancak tozlarını yayacak şekilde tam açılmamış olan çiçeklerinden biri seçilir.
Dölleme Yoluyla tohum elde edilmesi
Taç yaprakları nazikçe çiçek tablasından tutularak kopartılır.
Polenleri kullanmak üzere makas yardımıyla keserek bir kaba konur.
Polenler tamamen erkek çiçekten ayrılır.
Tozlanmayı gerçekleştirebilmek için bir tane henüz tam açılmamış dişi çiçek seçilir.
Taç yaprakları nazikce kopartılır.
Dişi organlara zarar verilmemelidir.
Kaba aldığımız polenler bir iki gün içerisinde dişi çiçek ile tozlandırılmalıdır.
Yumuşak uçlu bir fırça ile polenlerin fırçaya yapışması sağlanır ve dişi organların üzerine sürtülerek tozlanma yapılır.
Tozlanma ve döllenme olduktan 2 ay sonra meyvesi oluşmaya başlar ve portakal büyüklüğüne ulaşır.
3 ay sonra ise rengi sararmaya başlar. Bu aşamada meyvenin içinde tohumlar oluşmaya başlar.
4 ay sonra (yani bu yaz sonlarını kapsar) meyve oluşumu tam olarak gerçekleşmiştir ve meyve tam olarak portakal rengini almıştır.
6 ay geçtikten sonra meyvenin içi açılarak oluşan tohumlar çıkarılır.
Gül tohumları temizlendikten sonra Şubat sonlarında soğuk yastıklara alınarak fide oluşumu sağlanır.
Not:
İki farklı familyaya ait bitki melezlemesi başarılı değildir
Video
Melezleme Yoluyla elde edilmiş bazı gül örnekleri
Önemli Not:
Bize e-mail atarak ya da telefonla ulaşarak mavi gül, gökkuşağı gül, siyah gül ve diğer gül tohumlarını soran değerli bahçe severlere kötü bir haberimiz var.
Özellikle ebay ve gitti gidiyor üzerinden hatta amazon sitesinde satışa sunulan gökkuşağı gül tohumu (rainbow rose seeds), mavi gül tohumu, siyah gül tohumu ve benzeri Dünya üzerinde görülmemiş güllerin tohumlarının satışı mevcut. Ancak uzak doğulu bu satıcıların bu sezon satıp gelecek sezon ortadan kaybolacakları bir vur kaç olayından öte bir şey değil ne yazık ki. Ülkemizde henüz konu hakkında yazılıp çizilmediğinden İngilizce bilen gül severler google da " rose seed scam " -gül tohumu dolandırıcılığı- adı altında İngilizce arama yapabilirler. Bu tohumları satan satıcıların başta Çin olmak üzere genellikle Uzak Doğu ülkelerinden olduklarını hatırlatalım. Elbette bu tohumları satan satıcılar, tohumları satın alan kişilerin asla bu renklerde güller yetiştiremeyeceklerini bilerek planlı bir aldatmaca yapmakta ve bu sayede büyük miktarda paralar kazanmaktadırlar. Tohum ve bitki satışı yapan satıcıların, bu kadar temel bilgileri bilmeme ihtimali elbette yok.
Birkaç yıl önce satışı yapılan ve Dünya’yı kasıp kavuran meşhur “ domates ağacı tohumu ” hikayesini hepiniz hatırlarsınız. Sırık tip orta verimli bir hibrit domates tohumu, tek bir fotoğraf eşliğinde bitki severlere , “Ağacın Dalından Domates toplayacaksınız muhteşem DOMATES AĞACI tohumu…” adı altında satmıştı. 2-3 liradan ne olur denemekten zarar gelmez diye düşündüğünüz bu tür tohum paketlerinden; ebay üzerinde sadece 1 satıcının 14.000 paket sattığını düşünürseniz aslında rakamın hiçte azımsanmayacak kadar büyük olduğunu göreceksiniz.
Konunun bundan sonrasını aslında gül konusunda otorite kabul edilen uzmanlara bırakmakta fayda var.
İngiltere Kraliyet Gül Topluluğunun ( RNRS ) konu hakkında yaptığı açıklamaya göre :
- Henüz Dünya üzerinde yetişmiş mavi gül yoktur. Mavi güllerin tamamı boyar madde ile renklendirilen güllerden oluşmaktadır. Bugüne dek yetiştirilmiş maviye en yakın gül rengi mor leylak karışımı bir rengi olan Ebb Tide gül varyetesidir.
- Her yaprağı ayrı renk olan bir gül henüz geliştirilmemiştir. Bahsi geçen fotoğraflar hileli olup bilgisayarda düzenlenmiştir.
- Tohumdan yetiştirilen güllerin rengi kesinlikle belli olmaz. Tohum çimlendikten 2-3 yıl sonra ilk çiçeğini açar ve gerçek rengini anlamak için 2 sezon daha çiçek açması beklenir. Eğer açan çiçekler arzulanan renk ve kalitede ise o gül üretime alınır ve üretim yine vegetatif yani dalından, kökünden ya da gelişmiş yöntemlerle yaşayan dokularından yapılır.
- Siyaha en yakın bilinen gül çeşidi 'Souvenir du Docteur Jamain' ya da 'Louis X1V' adıyla anılan gül türüdür. Ve bu güller dahi bildiğimiz anlamda siyah olmayıp koyu bordo, şarap rengidir.
- **Zengarden * ek bilgi: Ülkemizde yetişen Halfeti gülü konusunda pek çok şey yazılıp çizilse de, anlaşılan doğada siyah renk var olmadığından, Halfeti gülünün de çok koyu bordo olası muhtemeldir. Zira koyu renk güller goncayken siyah gibi görünürler ancak açınca rengini kaybederler
- Tohumdan belirtilen renginde açan güller sadece yerel (doğal) varyeteler ve bazı antik ve rugosa varyeteleridir.
Kaynak : Royal National Rose Society Kuruluş tarihi: 1876 -Zengarden
Hollandalı çiçekçi Peter van de Werken, uzun saplı Vendela güllerini alıyor ve onları rengarenk boyayarak tüm dünyaya satıyor.
Güller kokusunu kaybetmiyor ve neredeyse normal güllerle aynı sürede solmadan dayanabiliyor.
Haber Türk
