Garlic Siberian
Garlic Russian Salvation
Garlic Elephant
Rogue River Red kenthand
Polish white
Oneof kind simoneti
İnch barn
Clusters
Aslında erkenci beyaz ve geç pembe olmak üzere iki belirgin sarmısak, kuru sarmısak üretiminde çok kullanılır. Kellesi orta irilikte, çok ekilen kışlık sarımsaktır. Kastamonu, Balıkesir iyi cins, ihraç da edilen sarımsaklar üretir. Taşköprü, Boyabat'ı bu arada unutmamak lâzımdır.
Bazı bölgelerimizin sarımsakları yapı ve etlerinin dayanıklılığı bakımlarından piyasada oldukça yaygındır bunları şöylece özetlemede yarar vardır:
1. Kastamonu Sarmısağı:Pembe beyaz kabuklu, acı, kışa da dayanıklı olan sarmısak ihracata elverişlidir. Orta Kuzey Anadolu'da, özellikle Kastamonu'da çok üretilir. iç ve dış piyasada en fazla aranan bir türdür.
Kastamonu Taş köprü sarmısağı
1-Tasköprü sarımsağına kokusunu veren kükürtlü ve eterli yağlardan olusan Allylpropyldisülfid (C6H12S2) miktarı ülkemizde yetisen bütün sarımsaklardan fazladır.
2-Tasköprü sarımsağı diğer çesitlerden baharat oranı yüksek, keskin kokulu ve
aromalıdır. Bu özellikleri nedeni ile pastırma, sucuk, tursu, konserve, baharat v.b sanayi
kollarında en çok aranılan çesittir.
3-Tasköprü sarımsağı bilesim öğeleri, mineral madde ve vitaminler yönünden en zengin çesittir.
4-Kuru madde oranı % 33 – % 37’ler arasında olduğundan fazla bir ağırlık kaybına
uğramadan ve soğuk hava deposuna gerek kalmaksızın normal depo kosullarında yılın 10-11 ayı muhafaza edilebilmektedir.
5-Tasköprü sarımsağı iklim kosullarına toleranslı, kaliteli ve baslarının iri olması
nedeni ile ihracata, kuru madde oranının yüksek olusu sebebi ile de sanayiye en elverisli çesittir.
6-Tasköprü sarımsağı diğer sarımsak çesitlerine nazaran daha acı ve keskin kokuludur.
7-Kanser önleyici ve risk azaltıcı kimyasal bir madde olan SELENYUM elementi ülkemizde
Tasköprü sarımsağı hariç, diğer bölgelerde üretilen sarımsaklarda bulunmamaktadır.
ANAVATANI VE TARİHÇESİ
Kökeninin neresi olduğu tam olarak bilinmemesine rağmen ilk bilgiler tas devrine kadar dayanmaktadır. Bir kısım arastırmacılara göre İran ve Afganistan olduğunu belirtilirken; diğer kısmı Orta Asya’dan Akdeniz ülkelerine kadar uzanan oldukça genis bir alan olduğunu belirtmektedir. Türkiye de sarımsağın anavatanı içine girmektedir. Çin’ de insan sağlığı açısından M.Ö. 1. ve
2. yüzyıllarda kullanılmıstır. Sarımsak, kokusu yüzünden kullanıma geç girmis bir sebzedir. Bu bakımdan, Avrupa ülkelerinde sarımsak üretimi 15. ve 16. yüzyıllarda baslar. Eski çağlardan beri ilaç ve yemeklere tat vermek amacıyla kullanılan sarımsağa ait veriler arkeolojik kayıtlardan elde edilen bilgilere göre Sümerlere kadar dayanmaktadır. Eski Mısırlılar sarımsağı ilaç olarak kullandıkları ve özellikle piramitlerin yapımı sırasında isçilere ve kölelere hastalıklardan korunmaları, sağlıklı ve diri kalmaları için bol miktarda sarımsak yedirdikleri kayıtlarda yer almaktadır. Sarımsağın Mısır’dan Filistin’e oradan da Anadolu’ya geldiği ve ilk defa haçlı seferleri sırasında Fransa’ya götürülmesiyle tüm Avrupa’ya yayıldığı belirtilmektedir. 19. yüzyılda Louis Pasteur ilk olarak sarımsağın tıbbi ve antibakteriyel etkisini ortaya çıkarmıstır. I. ve II. Dünya savaslarında bağırsak enfeksiyonlarını ve yaraların mikroplanmamasını önlemek amacıyla kullanıldığı bildirilmektedir.
Latince’si : Allium sativum L.
Almanca’sı : Knoblauch
İngilizce’si : Garlic
Fransızca’sı : Ail blanc
İtalyanca’sı : Aglio comune
Rusça’sı : Tschesnok
SARIMSAĞIN FAYDALARI
Sarımsak çok eski yıllardan beri tıbbi amaçlarla ve özellikle antimikrobiyel etkisi nedeni ile kullanılmaktadır. Ancak sarımsak son yıllarda bu özelliği yanında kolesterolü düsürücü, toksik etkiyi önleyici, sinir sistemini düzenleyici, kanser önleyici kalp dolasımını düzenleyici etkisi nedeniyle yaygın olarak tüketilmektedir. Sarımsağın antimikrobiyel etkisi çok etkili antimikrobiyeller gibi genis spektrumludur. Sarımsağın antimikrobiyel etkisi “Allicin” adlı madde ile ortaya çıkmaktadır. Allicin, sarımsak disi ezildiği zaman “allinaz” enzimi ile meydana gelmektedir.
2. Edirne Sarmısağı:
Beyaz, bej kabuklu, orta irilikte (25 gr kadar) sıkı başlı bir sarımsaktır. Kuru madde oranı % 37.5 tur. Trakya ve Marmara yöresinde üretimi geniş çapta yapılır.
3. Balıkesir Sarmısağı:Beyaz, kirli siyah kabuklu, gevşek yapılı, taze tüketime uygun bir türdür. Fazla dayanıklı olmayan bu sarmısak Marmara'nın Güney'inde çok üretilir.
Bunlara ilave olarak, Kayseri, Konya, Bafra-Çarşamba yörelerinde üstün özellikte sarımsaklar üretilmektedir.
4. Kara Sarmısak:İki Çeşidi vardır.Taze sarmısak elde etmek üzere yetiştirilen iri dişli bir türdür. Tadı acı olan sarmısak yurdumuzda çok ekilir.
5. İspanyol Sarımsağı:Avrupa'da çok yetiştirilen makbul bir sarımsaktır. Bizde de tarıma alınma denemeleri yapılmalıdır.
İtalyan sarımsağı denilen pembe renkli bir türün Amerika'da çok ekildiğini yurdumuzda da bilindiğini belirtmek gerekir.
Sert Kök Sarmısak
Diğer yabancı çeşitleri
Silver_rose_garlic
Romanian_red_cloves
Polish_white_wood
Metechi_wood_cut
Lorz_with_cloves
German_red_wood
Garlic spanish roja
Garlic Georgian crystal
Garlic comparison
Fireball_cut
Elephant_with_cloves
Elephant_bulblets
Chesnok_with_cloves
Brown_tempest
Glenlarge
Southern Glen
Creole
Printanor
Simonetti
Californian Early
Californian Late
New Zealand Purple - small high quality bulbs with purple tips
Chet's italian Red
Chrysalis Purple
Bogatyr
Broad leaf czech
Pskem River
Georgian Fire
Tochliavri
Persian Star
German extra hardy
Elephant
Achaldaba (aka Mild Blushing)
Achalikachati (aka Achalkachati)
Achatami
Acropolis
Ail de Pays Parne
Ajo Rojo (aka Ajo)
Aktyubinsk
Alexandria
Allison's
Alpert's Samarkand
Andizanskij (aka Andidzhanskij)
Argentine
Arguni White
Armenian
Ashworth
Asian Tempest (aka Seoul Sister)
Athens (aka Athens II)
Australian
Azanta
Bai Pi Suan (aka Bau Pi Suan)
Bangkok
Basque Turban
Batuhi
Belarus
Belgian Red
Bill Angell's
Blanco de Huelma Zamora #1
Blanco de Huelma Zamora #2
Blossom
Blue Italian Gourmet (aka Blue Italian)
Bogatyr
Bohemia Red
Bolivian
Broad Leaf Czech (aka Broadleaf Czech)
Brown Rose
Brown Saxon
Brown Tempest
Brown Vesper
Bulgaria
Bulgarian Hanuan
Burgundy (aka Burgandy)
Carpathian
Carpati
Chamiskuri
Chanzhu
Chargali
Chatkal
Chengdu
Chet's Italian Purple (aka Chet's, Chet's Italian Red, Italian Purple)
Chilean Purple
Chilean Silver
China Stripe
Chinese (ophio)
Chinese Pink
Chinese Purple
Chinese Rocambole
Chinese (sativum)
Choparsky
Chrysalis Purple
Chrysalis Rose
Cicamura
Cichisdzvari
Colorado Black
Craskton
Creole Red
Creole Rocambole
Croatian Rocambole
Cuzco
Czech Red
Darcheli
Davati (aka Rusuli Niori)
Davido
DDR 7116
De Vivo (aka Devivo)
Didadzhara (aka Ididired)
Donostia Red
Dosenko
Dubna (aka Dubna I, Dubna Tall)
Dubna Standard
Duganskij (aka Dunganskij)
Dunganskij (aka Duganski, Duganskij)
Early Italian Purple
Early Red Italian
Espanola White
Estonian Red
Ferganski
Fisher's Knofel
Floha
Florence Italian (aka Florence #1 Italian, Florence Italian #1)
Frank Sentova
French Red
French Red Sativum
Georgia Homestead
German Brown
German Extra Hardy
German Porcelain
German Red
German White
Gigante Morado
Gomecari
Gravel Switch
Greek Artichoke
Guatemalan
Himalayan
Himalayan Red
Hokkaido-zairi (aka Hokkaido, Hikkalda Zairai)
Hungarian Purple Stripe
Idaho
Idaho Silver
Idaho Special
Inchelium Red
Iowa (aka Waddel Iowa)
Israeli
Italian Late
Jamey's
Japanese
Japo
Jiangsu
Joe's Italian
Jovak
Jurjevich
Kjev (aka Kyjev)
Knemokachati (aka Kvermokachati?)
Korean (aka Cassim's Korean, Korean #349)
Korean Hot
Korean Mad Dog
Korean Red
Korean Rocambole (aka Korean, Cassim's Korean)
Korean Wildfire
Krasnodar Red
Krasnodar White
Kulbaki
Kvemokachati (aka Kvermokachati)
Lampang
Laos
Large Italian
Large Italian Purple
Leningrad (aka Gat 684)
Lewandoski (aka VF-14)
Locati
Loiacono
Lorz Italian (aka Lorz)
Lukak
Luzern Silver (aka Luzern)
Machasi (aka Machashi)
Magraani
Mahogany
Marble Horn
Marino
Mathews (aka Matthews)
Mchadidzhvari
Mchadidzhvari #1
Metechi
Mexican Purple
Mexican Red Porcelain
Mexican Red Silverskin (aka Mexican Red Silver)
Mild French
Mom's Oklahoma Rocambole
Monshanskij (aka Monsanskij)
Montana Roja
Morado de Pedronera (aka Spanish Morado)
Moroccan Creole
Mother of Pearl
Mucdi
Munhung (aka Mun Hung)
Music
Nakuralesi #1
New Mexico Topset
New York White (aka Polish White)
Nootka Rose
Northe #3
Northern White
Nova Boschaca
Novo Triotzk
Old Homestead
Old Yellow
Oregon Blue
Ozark
P-French Red
Pioneer
Pitarelli
Polish Hardneck
Polish Jenn
Polish Silver
Polish White
Poodles
Pride of Maine
Pskem (aka Peskem)
Pskem (aka Peskem)
Purple
Purple Cauldron
Purple Italian
Purple Rocambole
Purple Streak
Purple Tip
Pyong Vang
Red Czar
Red Revel
Red Rezan (aka Rezan)
Red Roman
Red Toch (aka Tochliavri)
Restaurant
Roja Spanish
Rojo de Castro (aka Cuban Purple)
Romanian Red (aka Red Elephant Garlic)
Ron's Single Center (aka Single Center, Trueheart)
Rose du Var
Rosewood
Russian Giant
Russian Inferno
Russian Red
Russian Redstreak
Russian Salvation (aka Light Tan)
Sam Lacona #1
Samarkand Purple (aka Persian Star)
Sarafini Red Italian
Siberian
Sicilian Gold
Silverskin
Spanish Red
Sukhumi
Syrian
Tai Cang (aka Tai Chang)
Tajikistan
Tangsiuina
Tipitilla (aka Tipatilla)
Tochliavri (aka Tochliaupi, Tochliauri, Red Toch, Russian Red Toch)
Trznice
Udabmo
Ukanapshavi
Vekak
Vilnius
Volpe (aka Oulpe)
Waddell
Webber Creek (aka Webber Greek)
Western Rose
Xi'an (aka Xian (275), Chinatown Xian)
Yampolskij (aka Jampol'skij)
Yugoslavian
Zahrada (aka Zaharada)
Zemo
Kaynaklar:Derleyen By Eyyupk
http://tierra.unm.edu/~jnekola/Heirloom/garlicM.htm
1 comment
ülkemizdeki Sarımsak türlerini gerçekten araştırıp yayınlamış bir araştırmacı var mı ?
Reply