Ülkemiz büyük baş hayvan yetiştiriciliğinde önemli bir rol oynamaktadır. Ahır gübresi, basit uygulamalar ile geri dönüşümü mümkün olan bir atık çeşididir. Zengin organik içeriğe sahip olan bu atıklar gübre seperatörü ile işlendikten sonra fermente edilerek doğrudan tarım arazilerine uygulanabilir.
Fermente edilmiş hayvan gübresi halk arasında yanmış hayvan gübresi olarak bilinir. Aslında burada bahsi geçen fermente işlemi gübre seperatörü kullanılarak yapıldığı için elde edilen ürün çok daha kalitelidir.
Taze hayvan gübresi herhangi bir işlem yapılmadan doğrudan yığınlar halinde bırakıldığında kendiliğinden fermente olmaz. Böyle bir durumda gübrenin sadece dış yüzeyi oksijenle temas halindedir ve milyonlarca bakteri tarafından istilaya uğrar. Gübre yığınları sık aralıklarla aktarma yapılmadığı sürece iç kısımda yanma olur. Ayrıca uzun süre beklediğinde besin değeri olan tüm bitkisel elemanlar bakteriler tarafından tüketir.
Yanmış hayvan gübresi olarak bilinen bu maddenin bir süre sonra topraktan farkı kalmayacaktır, çünkü içerisinde bulunan faydalı tüm bitkisel bileşenler bakteriler tarafından tüketilmiş olur. Bu haliyle tarım arazilerine uygulandığında bünyesinde barınan bakteriler sebebiyle hastalık taşıma ihtimali olduğu için çoğu zaman fayda sağlamak yerine risk teşkil eder.
Hayvan Gübresi Nasıl Fermente Edilir?
Fermente edilmiş hayvan gübresi elde etmek için taze ahır gübresine çeşitli işlemler yapılması gerekir. Bu uygulamaların kısaca iki aşamadan oluştuğunu söyleyebiliriz. Ülkemizde hayvan gübresi fermente prosesi için gereken ekipman üretilmektedir. Başta EYS makine olmak üzere bu prosese destek veren kaliteli makine üreticileri bulunmaktadır.
1. Aşama Gübre Seperatörü
Hayvan gübresinden en yüksek oranda fayda elde etmek için öncelikle gübre seperetörü yardımıyla sıvı ve katı kısmın ayrıştırılması gerekir. Ayrıştırma işleminden sonra katı gübre uzun namlular halinde beton zemine yığılır.
2. Aşama Kompost Makinası
Namlu şeklinde yığınlar halinde olan hayvan gübresi, kompost makinesi kullanılarak veya manuel olarak belli aralıklarla karıştırılır. Bu sayede gübrenin oksijen ile teması sağlanarak fermente işlemi sağlanmış olur. Ayrıca bu uygulama gübre yığınlarında oluşabilecek olan ısı artışını engelleyecektir. Hayvan gübresinde fermente edilme prosesi iklim şartlarına bağlı olarak 45-60 gün içerisinde gerçekleşir.
Faydalanılan Kaynaklar:Derleyen By Eyyupk
