Bir tür meyve ve bu meyveyi veren İğde ağacı türlerine verilen genel addır. Azotu kökünde depolayabilme özelliği sayesinde en verimsiz topraklarda dahi yetişir. Ayrıca kuraklığa dayanıklılığı sebebiyle pek çok türü erozyonla mücadele de kullanılabilmektedir. Yaz kış yeşildir ve yapraklarını döker.Sarı renkli ve nefis kokulu çiçekleri olan bir ağaçtır.Zeytine benzeyen meyvesi tatlı ve unludur.Bu nedenle iğde ağacının ingilizce adı yabani zeytindir.Ancak bu bitkinin zeytinle hiç bir akrabalığı yoktur.İğde çiçeğinin kokusu zihin açıcıdır,meyvesi ise bir çok hastalığa iyi gelir.Yurdumuzun bütün bölgelerinde yetişen türüne kuş iğdesi denir.Meyvesi iri olan türüne ise sultan iğdesi denir.
İğde ağacı kuraklığa ve soğuğa dayanıklıdır,köklerinde azot depo ettiği için her türlü toprakta yetişir.Tuzlu toprakları da sever bu nedenle deniz kıyılarında da süs ve çit bitkisi olarak dikilir. .Toprağı erozyondan karşı korur.
Kışın yapraklarını döken iğde ağacı hafif dikenlidir. İğde çelikle,kök filizleri ile ve tohumdan üretilir.
Türkiye’de özellikle Güneydoğu ve İç Anadolu bölgesinde yetişir. Bağ ve bahçe kenarlarında çit bitkisi olarak da kullanılır. Böbrek rahatsızlığı olan kişilere bolca yemeleri tavsiye edilmektedir. Meyveleri zeytin büyüklüğünde ve sarı-kahverengi olup, yenilebilir. Bağırsak bozukluklarını ve ağız pasını gidermek için de kullanılır.
En yaygın ve kültüre alınmış türlerden biri kuş iğdesidir (Elaeagnus angustifolia) ve bunun aşılı çeşitleri iri meyveli olup sultan iğdesi adıyla tanınır. Dünyada özellikle Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’ya yayılmış çok çeşitli iğde türleri bulunmaktadır. En önemli diğer bilinen türlerden ikisi Japon iğdesi (Elaeagnus umbellata) ve Elaeagnus multiflora (Gumi-Kırmızı iğde) olarak sayılabilir.
Türkiye’de özellikle karasal iklime sahip olan pek çok ilde yetiştirilebilmektedir.
Mis kokulu İğde…
Yaprakları rüzgârla dans eden iğde ağacı, tüm zarafetiyle yaz akşamlarında bahçelerde enfes kokular yayar. Ülkemizin hemen hemen her köşesinde yetişir.
Tanışma Zamanı
Ağacın sürgünleri genelde dikenlidir. Tomurcuk küçük ve kısa saplıdır. Yaprakları dar, şerit halinde, tam kenarlıdır ve gümüş renkli tüylerle kaplıdır. Haziran ya da temmuz ayında çiçek açar. Çiçeklerin dış tarafı gümüşi beyaz, iç tarafı da sarı renktedir. Nefis bir kokusu vardır. İğde ağacı genelde 5-7 metre arasında boylanma yapar. Sonbaharda, yenebilen tatlı ve unlu meyve verir.
Nereye Dikmeli?
Dalları dikenli olduğu için bahçenin sınır noktalarına ve güneş gören yerlere dikilmelidir. Bitkinin üretimi dal parçalarından çelik alınarak yapılır. Birden fazla sayıda yan yana dikildiğinde rüzgâr perdesi görevi görür. Dayanıklı bir ağaçtır. Erozyonu önler.
İstekleri
Yetişmek için çok özel istekleri yoktur. Güneşli sıcak ve kuru yerlerde, çok fakir topraklarda yetişir. Kireçli ve tuzlu toprağa dayanıklıdır. Denize yakın bahçelerde bile yetiştirmek mümkündür. Çiçeklenme dönemi bittikten sonra, yaz ortasında budanmalıdır.
