Kimyasal formül
| (NH 4) 2 HPO 4 |
| Molar kütle | 132,06 g / mol |
| Görünüm | Beyaz pudra |
| Yoğunluk | 1,619 g / cm 3 |
| Erime noktası | 155 ° C (311 ° F, 428 K) ayrışır |
sudaki çözünürlük
| 57,5 g / 100 ml (10 ° C) 106.7 g / 100 ml (100 ° C) |
| Çözünürlük | çözünmez alkol, aseton ve sıvı amonyak |
DAP gübresi nedir?
DAP (Diamonyum Fosfat) gübresi iki besinli bir gübredir. Bünyesinde %18 azot (N) ve %46 fosfor (P) bulunur. İçeriğindeki azot, amonyum (NH4) formunda olduğu için özellikle bitkilerin ilk gelişme dönemlerinde etkilidir. Yapısındaki azot miktarı taban (toprakaltı) gübresi olarak kullanıldığında bitkinin tüm ihtiyacını karşılamayabilir. Bunun için DAP kullanımında üst gübrelemede bitkinin diğer azotlu gübrelerle desteklenmesi gerekir. Azotu amonyum (NH4) formunda olduğu için toprakta tutulur. Aşırı yağış veya aşırı sulama durumunda topraktan yıkanma ile azot kaybı olmaz.
Nerelerde kullanılır?
DAP gübresi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de fosforlu gübre olarak kullanılmaktadır. Bitki besini olarak fosfor, bitkinin ilk gelişme dönemlerinde kök gelişmesi için elzemdir ve enerji metabolizmasında fosfora çok ihtiyaç vardır. Yeterli miktarda veya uygun derinliğe uygulanmaması durumunda bitkide fosfor noksanlığı görülür; verimde ve kalitede büyük düşüşler olur. Bu konuda web sayfasının “Gübreleme Önerileri” başlığı altından daha geniş bilgiye ulaşılabilir.
DAP gübresinin özellikle pH değeri 7,5’in üzerinde olan kireçli topraklardaki etkisi Triple Süperfosfat’a oranla daha fazladır. DAP gübresinin bünyesindeki fosforun bir kısmı –diğer fosforlu gübrelerde olduğu gibi– kireçli toprakta bol miktarda bulunan kalsiyum (Ca) ile birleşerek bitkiler tarafından alınamaz forma dönüşmektedir. Ancak topraktaki bazı fizikokimyasal süreçler sonucu tekrar yarayışlı forma dönüşebilir. Bu nedenle tüm fosforlu gübrelerin ve DAP gübresinin serpme yöntemi yerine gübreleme ekipmanları kullanılarak bant (çizi) yöntemi ile uygulanması daha yararlıdır.
DAP gübresi diğer kompoze gübreler gibi ekim öncesi veya ekimle birlikte uygulanmalı ve bitkinin kılcal kök derinliği dikkate alınarak toprağa karıştırılmalıdır. Tohum çimlendikten (çıkıştan) sonra uygulanması halinde etkisi görülmez. Bunun nedeni ise fosforun toprakta tutulması ve toprağın derinliklerine doğru hareket edememesidir. Fosfor yağışlarla senede 5-6 cm kadar derinliğe inebilir. Bu nedenle DAP uygulaması ekim derinliğinin 5-6 cm altına yapılmalıdır.
Üre Fosfat gübresi nedir?
Üre Fosfat gübresi (H3PO4CO(NH2)2) bitkilerdeki fosfor eksikliğini gidermeye uygun, suda tamamen eriyebilen saf ve kristal bir gübredir. Bünyesinde % 17,5 Üre (NH2) ve % 44 fosfor (H3PO4) içerir. Suda kolaylıkla eridiği için damla sulama ile uygulamaya uygundur. Üre fosfatın fiziksel ve kimyasal özellikleri şu şekildedir.
Üre Azotu (N-NH2) %17,5
Suda çözünür fosfor (H3PO4) %44
Nem 25 derece sıcaklıkta < % 0,2
pH 1,6 – 2,4
Suda erimeyen miktar < %0,1
Görünüm beyaz kristalizedir.
Üre fosfat Kalsiyum nitrat ve Magnezyum sülfat ile birlikte kullanılmaz.
Üre fosfat’ ın üstünlükleri nelerdir?
Üre Fosfat gübresinin; fosfor içerikli gübrelerden MAP ve MKP’ ye göre bazı üstünlükleri bulunmaktadır. İçeriğindeki üre azotu ve fosforun bulunma şekli itibariyle farklılık arz etmektedir. Üre fosfat’ ın gübre pH sı 2,0 dolayında olup asidik karakterli bir gübredir. Bu durum hem bitki kök bölgesindeki diğer bitki besin maddelerinin daha iyi alınmasını sağlar hemde sulama suyunun pH değeri üzerine olumlu etki sağlayan önemli bir faktördür.
Ayrıca Sulama borularının ve memelerinin tıkanmasını önleyerek, sulama sisteminin temizlenmesine de katkı sağlamaktadır. Üre fosfat sudaki bikarbonatı çözerek damlama sisteminin temiz kalmasını sağlar. Üre fosfat kullanımı esnasında ayrıca asit kullanmaya gerek yoktur.
ÜRE FOSFAT
|
Özellikler
|
Avantajları
|
Faydaları
|
Kuru Kristal asidik yapıdadır
|
Kolay Taşınır
|
Güvenlidir.
| |
Kuvvetli asit karakterlidir
|
Tıkanıklığı önler
|
Sulama sisteminin uzun ömürlü olmasını sağlar
| |
Sulama suyunun ve gübrelerin homojen dağılımı sağlanır.
| |||
Ayrıca tamponlama maddesi kullanılmaz
| |||
Sulama suyu ve Toprak pH değerini düşürür
|
Yüksek verim ve kalite sağlar.
| ||
Topraktaki sodyum ve kireç miktarını düşürür.
|
Bitkilerin, düşük tuzluluktan dolayı tuzluluk stresi riskini azaltır.
| ||
Yarayışsız halde bulunan elementlerin yarayışlı hale geçmesini sağlar.
|
Bitki besin elementlerinin daha iyi alınmasını sağlar.
| ||
Yüksek çözünürlüğe sahiptir
|
Düşük su ihtiyacı sağlar
|
Etkili şekilde kullanılır.
| |
Hızlı eriyebilirlik
|
Zamandan tasarruf sağlar.
|
Etkili şekilde kullanılır.
|
Kullanım şekli:
Üre Fosfat; bitkilere topraktan damla sulama sistemi ile verilebilir. Damlama sulama ile gübrelemede bitki türlerine göre şu uygulama şekilleri tavsiye edilir:
Bitki
|
Topraktan / Damla Sulama
| |||||
Fide - Tomurcuklanma dönemi: 300 gr/da/gün
| ||||||
KESME ÇİÇEK
|
Tomurcuklanma - İlk hasat: 200 gr/da/gün
| |||||
Hasat dönemi: 200 gr/da/gün
| ||||||
Çiçeklenme - Meyve tutumu: 500 gr/da/gün
| ||||||
TURUNÇGİLLER
|
Meyve tutumu - Renk dönümü: 800 gr/da/gün
| |||||
Renk dönümü - Hasat: 200 gr/da/gün
| ||||||
MEYVE AĞAÇLARI
|
Çiçeklenme - Meyve tutumu: 600 gr/da/gün
| |||||
BAĞ
|
Meyve tutumu - Renk dönümü: 400 gr/da/gün
| |||||
ZEYTİN
|
Renk dönümü - Hasat: 100 gr/da/gün
| |||||
Fide dönemi: 300 gr/da/gün
| ||||||
DOMATES
|
Çiçek - Meyve tutumu: 400 gr/da/gün
| |||||
(SERA)
|
Hasat dönemi: 100 gr/da/gün
| |||||
Fide - Meyve tutumu: 200 gr/da/gün
| ||||||
DOMATES
|
Meyve tutumu - İlk hasat:300 gr/da/gün
| |||||
(TARLA)
|
İlk hasat - Hasat sonu: 100 gr/da/gün
| |||||
Fide dönemi: 200 gr/da/gün
| ||||||
BİBER-PATLICAN (SERA)
|
Çiçek - Meyve tutumu: 300 gr/da/gün
| |||||
KAVUN-KARPUZ (SERA)
|
Meyve tutumu - Hasat: 100 gr/da/gün
| |||||
BİBER-PATLICAN (TARLA)
|
Fide - Meyve tutumu: 100 gr/da/gün
| |||||
KAVUN-KARPUZ (TARLA)
|
Meyve tutumu - İlk hasat:400 gr/da/gün
| |||||
Hasat dönemi sonu: 100 gr/da/gün
| ||||||
Mart - Nisan : 2 kg/da/ay
| ||||||
Mayıs - Temmuz sonu: 3 kg/da/ay
| ||||||
MUZ
|
Ağustos - Ekim sonu: 1 kg/da/ay
| |||||
Kasım - Aralık: 2 kg/da/ay
| ||||||
Aylık gübre / Aylık su adedi = Günlük gübre miktarı
| ||||||
Fide - 30. gün: 200 gr/da/gün
| ||||||
HIYAR (SERA)
|
31. gün - 90. gün: 300 gr/da/gün
| |||||
91. gün - Hasat sonu: 100 gr/da/gün
| ||||||
HIYAR (KORNİŞON)
|
Fide dönemi: 100 gr/da/gün
| |||||
Hasat dönemi: 200 gr/da/gün
| ||||||
Fide dönemi: 200 gr/da/hafta
| ||||||
ÇİLEK
|
4. - 8. haftalar: 400 gr/da/hafta
| |||||
9. hafta - Hasat sonu: 100 gr/da/hafta
| ||||||
ÇİM ALANLARI
|
Nisan - Haziran - eylül aylarında 100 m3' e 0,5 kg
| |||||
verilmeli ve sulama yapılmalıdır.
| ||||||
1-2 yaşlarında: 100 gr/fidan
| ||||||
MEYVE FİDANLARI
|
3-4 yaşlarında: 200 gr/fidan
| |||||
Tomurcuk faaliyetlerinden önce verilmelidir.
| ||||||
SAKSI ÇİÇEKÇİLİĞİ
|
1 m2 harç materyaline 400 gr ÜRE FOSFAT karıştırmalıdır.
| |||||
MAP gübresi nedir?
MAP (12-61-0) suda tamamen eriyen bir gübredir. Formülü NH4H2PO4 - %12 N (azot) + %61 P2O5 (fosfor) şeklindedir. Fosfat kaynağı gübreler arasında en yüksek oranda fosfat içeren gübre türüdür. İçeriğindeki düşük azot miktarı sayesinde, bitkilere istenen oranda fosfor sağlamanın en uygun yoludur. Klor, sodyum ve ağır metaller gibi, bitkilere zarar verebilecek herhangi bir madde içermediğinden, tüm ürünlerde güvenli bir şekilde kullanılabilir. MAP gübresindeki azotun tamamı amonyak azotu olduğundan, bu elementin bitkilere kontrollü olarak ulaşması sağlanır.
Kullanım şekli
Sulama suyunun kalitesine bağlı olarak 1 litre suda 200 gr ya da daha fazla MAP eritilebilir. MAP, eriyebilen başka her türlü gübreyle rahatça karıştırılabilir ve çeşitli formülasyonlarda “çok besinli” damla sulama ve yaprak gübreleri yapılabilir. Ancak içeriğinde kalsiyum (Ca) bulunan gübrelerle birlikte kullanılmamalıdır.
MAP kullanımı sayesinde damla sulamada kullanılan gübreli suyun pH değerinin hafif asit civarında tutulmasıyla, verilen tüm ana ve iz elementler bitkiler tarafından daha kolay alınır. Bünyesindeki fosfor (H2PO4) -1 değerlikli olduğundan, bitki tarafından tercih edilen fosfor formudur ve kolaylıkla alınabilir.
Analizi
| Analiz | Normal değer | En çok değer | En az değer |
| Toplam azot (N) | %12,0 | %11,8 | |
| Nitrat azotu (N-NO3) | %0,0 | - | |
| Amonyak azotu (N-NH4) | %12,0 | - | |
| Üre azotu (N-NH2) | %0,0 | - | |
| Fosforik asit (P2O5) | %61,4 | %61,1 | |
| Nem | %0,03 | %0,1 | - |
| pH (%1-3 saf suda) | 4,0 | 4,4 | 3,9 |
| Eriyebilirlik (gr/litre 20ºC suda) | 365 | ||
| Renk | Beyaz kristal | ||
| Ambalaj şekli | 25 kg PE torba | ||
MKP gübresi nedir?
MKP (0-52-34) suda tamamen eriyen gübreler arasında en yüksek miktarda ana element içeren gübre çeşididir. Formülü KH2PO4’tür. İçeriğinde azot bulunmaması nedeniyle, yoğun gübre kullanımı gerektiren yoğun (entansif) tarım uygulamalarına son derece uygundur. MKP gübresi, özellikle azot verilmesinden kaçınılan dönemlerde, bitkiler için en uygun potasyum ve fosfor kaynağıdır. Diğer dönemlerde ise verilmek istenen azot biçiminin (amonyum, nitrat veya üre azotu gibi) serbestçe uygulanabilmesini sağlaması açısından tercih edilen bir gübre çeşididir.
Nerelerde kullanılır?
MKP gübresinin içeriğinde klor, sodyum ve ağır metaller gibi, bitkilere zarar verebilecek herhangi bir madde bulunmadığından tüm ürünlerde güvenli bir şekilde kullanılabilir. MKB’nin yapraktan kullanımının mantari hastalıkların (külleme gibi) kontrolünde de büyük fayda sağladığı kanıtlanmıştır. Ayrıca pestisitlerle karıştırıldığında, ilaçlamanın etkisini artırdığı bilinmektedir.
Kullanım şekli
MKP, yapraktan gübreleme uygulamaları için son derece uygundur. MKP sayesinde, damla sulamada kullanılan gübreli suyun pH değerinin 4,5 civarında tutulmasıyla, verilen tüm ana ve iz elementlerin bitkiler tarafından daha kolay alınması sağlanır. Düşük EC değeri (0,7 mS/cm) sayesinde yaprak yanıklığına yol açma riski son derece az olduğundan, yüksek yoğunluklarda dahi rahatlıkla kullanılabilir. Eriyebilen her türlü gübreyle rahatça karıştırılabilir; ancak içeriğinde kalsiyum (Ca) bulunan gübrelerle birlikte kullanılmamalıdır.
| Analiz | Normal değer | En çok değer | En az değer |
| Fosforik asit (P2O5) | %52,1 | %51,6 | |
| - | |||
| - | |||
| - | |||
| Potasyum oksit (K2O) | %34,2 | ||
| Nem | %0,05 | %0,5 | - |
| pH (%1 eriyikte) | 4,5 | 4,5 +/- 0,2 | |
| Eriyebilirlik (gr/litre 20ºC suda) | 226 | ||
| Eriyebilirlik (gr/litre 40ºC suda) | 345 | ||
| Renk | Beyaz kristal | ||
| Ambalaj şekli | 25 kg PE torba | ||
