Etmenin genel özellikleri :Mücadelesi: Kültürel Mücadele:1. Hastalık ile bulaşık özellikle çoğalmada kullanılan yumru ve tohumların hastalıktan ari olmasına dikkat edilmeli.
Pythium aphanidermatum (Edson) Fitzp. toprak kökenli bir fungal etmen ve çok geniş konukçu dizisine sahip kosmopolitik bir patojendir. Pythium' un en agresssif türlerinden biri ve bir çok bitkide çökerten, kök ve gövde çürüklüğü ve meyve ve çim bitkilerinin yanıklığı hastalıklarına neden olmaktadır. Bir çok tek yıllık bitki, kabakgiller ve çimlerde ekonomik önemde hastalık yapmaktadır. Fungus nemli topraklarda canlı kaldığı ve en iyi şekilde geliştiği için su küflerinden biri olarakda anılır. Sıcak koşullar patojenin en sevdiği ortamlar olup, seralarda da büyük problemler oluşturmaktadır. Fungus dünyanın her yerinde özellikle sıcak bölgelerde ve seralarda görülmektedir. Fungus 27-34 °C arasındaki sıcaklıkları ve nemli ortamları terçih eder. Konukçuları; şekerpancarı, biber, krizantem, kabakgiller, pamuk ve çim bitkileri sayılabilir.Phythium toprakta üreme organları olan oospor, hif ve sporongia olarak kalmaktadır. Özellikle dayanıklı olan üreme organı sayesinde nemli topraklarda uzun yıllar canlılıklarını koruyabilir. Bu oosporlar direkt çimlenerek enfeksiyon yapabildiği gibi, sporongia ve ondan oluşturduğu hareketli zoosporlar ilede enfeksiyon yapabilir. Zooporlar infekte etmeden önce kamçılarını kaybederek enkist olmakta ve bir çimlenme tüpü oluşturarak enfeksiyonunun gerçekleştirir. Bitki dokusunda oluşan diğer üreme organı sporangia benzer şekilde cimlenekte ve enfeksiyonlarını gerçekleştirir. Patojen infekteli bitki artıkları taşınarak ve serbest su bulduğunda zoosporları ile de hareket ederek yayılma gösterir.
Diğer Pythium spp. türleri aşağıda listelenmiş olup, benzer şekilde hastalıklar yapmaktadır.- P. arrhenomanes Drechs.
- P. debaryanum Auct. non R. Hesse
- P. myriotylum Drechs.
- P. ultimum TrowBelirtileri:Fungus bitkilerin tohumlarını, genç dokularını, toprak seviyesine yakın gövde dokularını, meyve ve kökleri infekte etmektedir. Hastalık belirtileri ve zararı infektelen bölgedeki bitkilere bağlıdır. Bitkiler fungal etmene karşı çimlenme ve genç dönemlerinde oldukça hassastır. Başlangıç belirtileri zayıf veya düzensiz çimlenme (çimlenme öncesi çökerten) şeklinde olabilir. Çimlenen fidelerde çimlenme sonrası oldukça duyarlı ve çökertene yakalanabilir. İnfektelenene fideler suyla ıslanmış gibi görülür ve bitki çöker. Tüm bitki bu devrede tamamen yok olabilir. Hastalık etmeninin gövde çürüklüğü, özellikle bitkiler genç dönemde iken bir çok tek yıllık ve tohum yatağı bitkilerin toprağa yakın olan gövdelerinde ortaya çıkar. Hastalık belirtileri toprak seviyesindeki gövde üzerinde suyla ıslanmış gibi leke şeklinde görülmeye başlar. Bitki dokuları yapış yapış olur. Lekeler gövdeyi kuşadacak şekilde genişlerse, bitkiler yan yatabilir. Eğer patojen bitki tarafından engellenirse, lekeler kurur ve bitki tekrar sağlığına kavuşabilir. Netice itibari ile lekeler çökük ve kahverengi bir ren alır.
Çim: Pythium yanıklığı turf çimlerinin en agressif hastalıklarından biridir. Çimler çoğunlukla ölmekte ve nadir olarak iyileşirler. Yanıklık küçük, yuvarlak, kırmızı kahverengi lekeler olarak başlamaktadır. Çim yaprakları koyu bir yeşil, suyla ıslanmış bir görünümdedir ve fungusun pamuksu miseli cimlerin üzerini kaplayabilir.
Kabakgiller: Olgun bitkilerin toprak ile temas eden toprak üstü aksamlarısda fungusa hassastır. Özellikle hıyar ve diğer kabakgil bitkilerinde bu durum ortay çıkar. Yanıklık suyla ıslanmış bölgeler olarak ortay çıkar ve çürüyen meyvenin üzerinde lekeler genişler ve fungusun pamuksu beyaz miseli görülmeye başlar.
Şekerpancarı: Pythium kök çürüklüğü sıcak topraklarda yetişen şekerpancarının en ciddi hastalıklarından biridir. Hastalık belirtileri yaprakların solamsı ve alt yaprakların olgunlaşmadan ölmesi olarak ortaya çıkar. Kök belirtileri siyah nekrozlar ile karekterize edilir ve infeksiyonun başladığı yan köklerden ana köke doğru bir ilerle gösterir. Ana kökün büyük bir bölümünün yüzeyin rengi değişir. Hastalık çoğunlukla ana kökten aşağıya doğru ilerler ve sekonder çürükçül organizmaların tarafından da istila edilerek yumuşak çürüklüğe neden olur.
2. Hastalığın bulunduğu alanlarda toprak dranajına önem verilmeli ve tarlada su birikmesine müsade edilmemeli.
3. Bitkiler sık dikilmeden kaçınılmalı ve havalanma iyi olacak şekilde dikimler yapılmalı.
4. Hastalık etmeninden korunmak için sanitasyon (temizlik) işlemlerine büyük önem verilmeli, temiz saksı, alet, yetiştirme ortamalrı ve toprak kullanılmalı.
5. Hastalıklı bitki artıkları inokulum kaynaklarının azalması yetiştirme ortamlarında uzaklaştırılmalı ve imha edilmeli.
6. Bitkilein yaralamaktan kaçınılmalı.
7. Sağlıklı bitkiler zayıf yetişen bitkilere göre infeksiyonlara daha dayanıklıdır. Kimyasal Mücadele:
Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
| Kullanılan Kimyasal İlaçlar (Fungisid) |
Kullanım Miktarı
(100 Litre) |
| Bakır Oksiklorid WP 50% | 500 g fidelik |
| Benomyl WP 50 % | 100 g |
| Bordo Bulamacı Sıvı | 500+1000 g fidelik |
| Captan WP 50 % | 250 g Fidelik |
| Captan+PCNB Toz 10+10 % | 40 g/ m2 Toprak |
| Chlorothalonil WP 75% | 200 g |
| Formaldehit EM 400 g/l | 4 lt (m2 ye 150 cc) |
| Mancozeb WP 80% | 200 g |
| Maneb WP 80% | 200 g/100kg tohum |
| Maneb WP 80% | 250 g fidelik |
| Methyl Bromide Gaz 98% | 60 g m2 toprak |
| PCNB Toz 18% | 35 g/m2 toprak |
| Propineb WP 70% | 250 g fidelik |
| Thiram WP 80% | 200 g/100kg tohum |
| Tolclofos Methyl WP 50 % | 100 g |
| Hymexazol SC 360 g/l | 150 cc |
