Söğüt Ağacı (Salix - willow Tree)

Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Plantae

Bölüm: Magnoliophyta

Sınıf: Magnoliopsida

Takım: Salicales

Familya: Salicaceae

Cins: Salix sp.

Söğüt'ün Genel Özellikleri

Yeryüzünde 300’den fazla türü ve alttürü vardır. Ilıman ve soğuk bölgelerde rahatlıkla yetişmektedir. Melez yapma yetenekleri fazla olan ağaç, ağaççık ya da çalılardır. Sulak yerlerde ve derin topraklarda kolay yetişirler.

Söğüt bitkisinin dal yapısı

Genellikle yazın yeşil, nadiren her dem yeşildirler. Dalların kesiti yuvarlak, yaprakları ince uzun mızrak biçiminde, dal üzerinde sarmal veya karşılıklı dizilişlidir. Çiçekleri iki evcikli, çok çiçekli başak durumundadır. Meyveleri iki kapaklı kapsül biçiminde, tohumları küçük kahverengi veya koyu yeşil renklidir. Sürgün verme yetenekleri çoktur. Pamuksu tüylerle donanımlı tohumları kolayca yayılır, bu nedenle öncü ağaçlardır. Gövde, tepe ve yaprak yapıları bakımından plastik görünümlüdürler. Hızlı gelişirler.

Söğüt Bitkisinin Üretimi

Söğütler tohum ve çelikle üretilir. Tohumlar, kapsüller olgunlaşır olgunlaşmaz hemen toplanır ve ekilir. Çünkü tohumlar oda sıcaklığında canlılıklarını ancak birkaç gün muhafaza edebilirler. En uygun şartlarda bile canlılıklarını 4 – 6 hafta koruyabilmektedirler.

 Söğüt bitkisinin sürgünü

Tohumlarda dinlenme yoktur. Ekimden itibaren, tohumlar nemli tutulursa bir gün içinde çimlenme başlar. Tohumla üretimin yanında en çok kullanılan yöntem çelikle üretimdir. Çelikler kasım- mart arasında alınmalıdır. Çelik boyu 30 cm olarak alınır ve açık araziye dikilerek kolayca köklenir.

Söğüt Bitk,isinin Ekolojik İstekleri

Söğütlerin ışık isteği fazladır. Genellikle serin ve nemli toprakları severler. Ancak kurak yerlerde yetişen türleri de vardır. Dona karşı dayanıklıdırlar.

Söğüt Bitkisinin Peyzajda Kullanımı

Ülkemizin kırsal kesimlerinin önemli ağaçlarındandır. Ova ve dağlık kesimlerde yetişirler. Baharda erken sürerler. Erken çiçek açarlar. Akarsu boylarında, kumullarda ve kirli havalı yerlerde, yamaçlarda, evlerde, taş ve kaya bahçelerinde kullanılabilir.

Söğüt Bitkisinin Önemli Türleri

Salix alba: Aksöğüt

Yurdumuzda özellikle çay ve dere kenarlarında doğal olarak yaşar. Kuzey yarım kürede geniş bir yayılım gösterir. Yazın yeşil, 20 – 30 metre boylanabilmektedir. Düzgün bir gövdeye sahiptir. Kabuk boz renkli ve uzunlamasına yarıklıdır. Dalları sarımtırak, sürgün ucu aşağıya sarkıktır. Yaprakları 6 – 10 cm uzunlukta, dar ve uzun mızrak biçiminde, kısa saplı, kenarları ince dişlidir. Erkek ve dişi çiçekler başak biçimindedir. Nisan – mayıs arasında çiçeklenir.

 Salix alba

Tohumlar çok küçük olup diplerinde uçmaya yarayan tüy demetleri vardır. Tohumlar haziran ayında olgunlaşır. Tohumlar canlılıklarını çabuk yitirdikleri için tohum ekimi tercih edilmez. Sert çelikler kasım – şubat arasında açık ve korunaklı yerlerde alınmalıdır. Eğer serada çelikler dikilecekse ağustos – haziran arasında alınmalıdır. Yetişme istekleri bakımından akarsu boylarında derin, nemli, kuvvetli topraklarda iyi yetişir. Düzgün kalın bir gövde yapar. Sık, ince ve uzun bir kök sistemi geliştirir. Işık isteği fazladır.

 Salix babylonica : Salkım Söğüt

Asya’nın güney bölgelerinde doğal olarak yaşamaktadır. 10 – 15 metre boylanabilmektedir. Yazın yeşil, sarkık formlu ağaçlardır. Dalları çok uzun ve ince, sarkık, ince sürgünler boz renkli tüylüdür. Yaprakları 8 – 15 cm uzunluğundadır. Yapraklar dar, şeritler hâlindedir. Çiçekleri başak şeklindedir. Baharda erken sürüp mart – nisan arasında çiçeklenir, sarımsı beyaz renklidir.

 Salix caprea: Keçi Söğüdü

Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’da doğal olarak yaşar. Yurdumuzun hemen her yerinde, ormanlarda, dere kenarlarında, yamaçlarda görülür. Nemli veya kuru topraklarda hatta ıslak yetişme ortamlarında bile yetişir. Besince zengin toprakları sever. Tuza karşı hassastırlar. Kolay kök yapabilmektedirler. Yaprakları yeşil renkte olup oval bir yapıdadır. Yaprağının alt yüzü tüylüdür. Güneşli yerleri severler. Kışa ve deniz soğuğuna dayanıklıdırlar. Çiçeklenmesi mart – nisan aylarında olur. Tohumları küçük ve tüylüdür. Mayıs ayında tohumlar olgunlaşır. Çelikle üretim esastır. Bitkinin son yıl sürgünlerinden alınan yeşil çelikle ve yaz boyunca alınan yarı olgun çelikleri ile üretilir. Köklenmesi çok kolaydır.

Söğüt Bitkisinde Görünen Önemli Hastalık ve Zararlılar

Yaprak biti, kabuklu bit, yeşil kurt, kın kanatlılardır. Külleme ve karaleke ise en çok görülen hastalıklardır.

SALKIM SÖĞÜT ( Salix Babylonica )

Salix babylonica

Salkım söğüt

Salkım söğüt, söğütgiller familyasından sarkık dallı söğüt türü. 15m. kadar boylanır. Sürgün ve dallar çok ince ve elastik olduğundan dik durmaz, aşağıya sarkar.

ÖZELLİKLERİ

Salkım söğüt özellikle büyük bahçeler için tercih edilen ihtişamlı bir söğüt türüdür. Bakımı ve yetiştiriciliği oldukça kolay olan bir ağaçtır. Salkım dallarının görünümünden dolayı salkım söğüt adını almıştır. Dalları aşağı doğru sarkarak çok güzel görünüm oluşturur. Zeytin yeşili yaprakları vardır. 15 cm kadar uzar bu yapraklar. Sonbaharda ise tamamen sarıya dönerek harika bir görüntü oluştururlar. Dallarını ve yapraklarının çok ince olmasından dolayı aşağı sarkmıştır.

 

Bakımı ve yetiştiriciliği kolay bir bitkidir. Su kenarlarında ve çimenliklerde kullanılır genelde. Suyu çok seven bir bitkidir. Bu yüzden sulak yerlerde yetiştiriciliğinin yapılması daha iyi olacaktır. Ya da sulamasını bolca yaparsanız istediğiniz bir yerde de yetiştiriciliğini yapabilirsiniz. Bol güneş ve aydınlık yerleri seven bir bitkidir. Boyları çok uzayabilir. Fidan dikiminden sonra düzenli olarak her yıl uç kısımları dikkatli bir şekilde budanırsa büyüdüğü zaman çok güzel görünüm elde edebilirsiniz.

Toprak isteği bakımından diğer bitkilere göre ters bir bitkidir. Killi ve kayalı toprakları sever. Toprağının geçirgen olmaması gerekir. Dediğim gibi diğer bitkilere oranla biraz istekleri ters olan bir bitkidir.

 

  Salix babylonicanın yaprak ve gövde yapısı

Su kıyısı için çok elverişli bir bitkidir. Derin, serin, nemli ve killi toprakları sever. Tuzlu ve sahil kenarındaki topraklarda rahatlıkla yetişebilmektedir. Dona karşı duyarlıdır.

Soğuk ve rutubetli yerlerde yetişebilmektedir. Budamaya yatkın bir ağaçtır. Yayvan bir kök

yapar.  

Bitkinin üretimi oldukça basittir.Odun çelikleri kasım – şubat arasında alınmalıdır.  Kök sürgünü ya da çelik yöntemiyle kolaylıkla çoğaltılabilir. Hatta bahar ayında kırılan bir dalı ya da budadığınız bir dalını alarak direk toprağa dikip bolca sularsanız köklendiğini göreceksiniz. Bolca sulayın. Bitkinin dikiminden sonra güzel boylanabilmesi için ilk zamanlar destek çubuğu ile dik durmasını sağlayın. Böylece daha küçükken dallarının kırılmasını önleyebilirsiniz ve daha da büyümesine yardımcı olabilirsiniz. Çok hızlı büyür ve çabuk gelişir. Donlara ve soğuklara karşı dayanıklı bir bitki olmasından dolayı sık kullanılan bir bitkidir.