YONCA

Çok yıllık bir yem bitkisi olan yonca, iyi besleme özelliği ve yüksek veriminden dolayı yem bitkilerinin kraliçesi olarakadlandırılır.Yonca otu diğer yem bitkilerine oranla protein,vitamin ve mineral maddece zengindir.Değerli bir yem bitkisi olan yoncadan ot,silo yemi, palet yem,yonca unu,yer örtüsü(erozyona karşı) ve yeşil gübre olarak yararlanılır.

TOPRAK HAZIRLIĞI:Yoncalık kurulacak alan drenajlı ve tesviyeli olmalıdır.Çünkü yüksek taban suyu ve durgun su yoncada verim düşüklüğüne ve giderekte seyrekleşmeye neden olmaktadır. Yonca toprağının ekime hazırlanmasında ilk olarak arazide yabancı ot mücadelesi yapılmalıdır.Çünkü yonca fideleri yavaş geliştiği için diğer yabancı ot fideleri yoncayı bastırır. Yonca bitkisi tohumlarının küçük ve embriyosunun nazik olması nedeni ile çok özenle hazırlanmış bir tohum yatağı istemektedir.Bunun için tarla birkaç kez sürülüp diskaro çekilmeli ve ince tırmık ile toprağın iyice ufalanması sağlanmalıdır.Bu uygulamadan sonra toprağın yüzeyi merdane çekilerek bastırılmalıdır.

EKİM ZAMANI VE ŞEKLİ:Yonca genel olarak Akdeniz ikliminin egemen olduğu yörelerde Sonbaharda,diğer serin iklim yörelerinde ise ilkbaharda ekilmelidir.Ekim zamanının belirlenmesinde toprak sıcaklığı ve nemi etkilidir.Marmara,Ege,Akdeniz bölgeleri sahil kuşağı ve Güneydoğu anadolunun bazı yerlerinde ekim-kasım aylarında,diğer bölgelerde ise Nisan-Mayıs aylarında ekim yapılmalıdır. Yoncanın serpme ve sıra ile ekimi yapılmaktadır.İlk ekim ayında 300 bitki/m2 diğer yararlanma yıllarında 150-200 bitki/ m2 en idealidir.Bunun için safiyeti tam tohumluktan serpme ekimlerde 3-5 kg./da. ,sıra ile ekimlerde 1.5-3 kg./da. kullanılması yeterli olmaktadır. Kullanılacak tohumun safiyeti yüksek olmalı ve hiçbir yabancı bitki tohumu (özellikle küsküt)bulunmalıdır.Bunu sağlamanın en kolay yolu sertifikalı tohum kullanmaktır.

GÜBRELEME:Yoncada ekim dönemi ve ekimden sonraki dönemler olmak üzere 2 tip gübreleme yapılır. Ekim döneminden önce,toprak işlemesi sırasında 12-16 kg/da. fosfor(p2o5) verilmesi,ekim sırasında 2-3 kg/da.azot ve 12-20 kg/da potasyum verilmesi uygundur.Ekim sonrası dönemde,ilk olarak azot gübrelemesine gerek yoktur.Ancak yoncanın son yararlanma yılında 5-6 kg/da. azot gübresi verilmesi yararlı olacaktır.Yonca fazlaca miktarda fosfora ihtiyaç duymaktadır.Fosfor yoncada kaliteli ürün alımını sağlamaktadır.Her yararlanma yılı için genel olarak 6-8 kg/da. fosfor Sonbahar döneminde verilmelidir.

SULAMA:Yonca kurak ve yarı kurak iklim bitkisidir.Bu nedenle doğal yetiştirme ortamında kuraklığa dayanıklıdır. Ancak gelişme mevsiminin uzunluğu hızlı büyümesi ve yıl içinde bir den fazla hasat edilmesi nedeni ile diğer kültür bitkilerine oranla suya ihtiyacı daha yüksektir.Yoncanın su ihtiyacı bulunduğu fizyolojik devreye, iklime toprak yapısına, taban suyu düzeyine ve arazinin eğimine göre değişir.Genel olarak biçimden 7-10 gün önce ve biçimden hemen sonra olmak üzere her biçimden önce iki sulama yapılmalıdır.

HASAT: Yoncadan esas olarak ot üretimi amacı ile yararlanılır.Yonca kuru otunda %17-18 ham protein bulunur.Yararlanma sırasında, en yüksek oranda ot verimi, otun kalite ve yem değerinin üstün olması, uzun yıllar aynı verimin alınabilmesi istenir.Bu isteklerin gerçekleşmesinde, uygun biçim zamanı ve biçim yüksekliği önem kazanır. Yapılan çalışmalarda, ot verimi açısından en uygun biçim zamanının köklerde en çok besin maddesi biriktiği zamanın, yani çiçeklenme zamanının olduğunu göstermektedir. Ancak verimin yanında kalitede düşünüldüğünde, protein verimi açısından en uygun dönem 1/10 çiçeklenme dönemidir.Normal şartlarda bir dekar yoncadan 1 ton yaş veya 250 kg. kuru ot alınabilir. Yonca hasadında biçim zamanının yanında biçim yüksekliği de önemlidir.Alçaktan yapılan biçimlerde yeni sürgünler zarar görmekte yüksek biçimde ise ürün gereksiz yere tarlada bırakılmış olmaktadır.Biçim yüksekliği 5-10 cm. olmalıdır.Fakat Kış'tan önce yapılan son biçimlerde 15 cm. kadar olması gerekmektedir.Böylece bitkinin Kışı daha güvenle geçirmesine ve İlkbaharda rahat bir gelişme göstermesine olanak tanınmaktadır.