Çilekte kısa-uzun ve nötr çeşitlerinin sınıflandırılması sınıflandırılması

 

Çeşitler genel olarak bir yıl içinde meyve verme sayısına göre sınıflandırılır. Bitkinin yıl içinde kaç defa ürün vereceği çiçek tomurcuğu oluşumu için gereksinim duyduğu çevre koşulları tarafından belirlenir. 

 

1- Kısa gün çeşitleri (Tek ürün veren çeşitler): Yılda bir defa ürün verir, Haziran çeşitleri olarak bilinir, yetiştiricilikte en önemli gruptur, çiçek tomurcuğu kısa gün ve serin koşullarda oluşur. 

2- Nötr gün çeşitleri (Yedi veren çeşitler): Bu çeşitler yıl boyunca ürün verir, özellikle kış aylarında örtüaltı yetiştiricilikte kullanılırlar. Bu çeşitlerin kaynağını Fragaria vesca ssp. semperflorens alt türü oluşturur (örnek çeşit: Fern ve Selva). 

3- Uzun gün çeşitleri (İki ürün veren çeşitler): Daha çok serin iklime sahip kuzey Avrupa ülkelerinde önemlidir. Uzun gün koşullarında ve yaz ortalarında serin havalarda ürün verir ve ilk donlara kadar devam eder. Ülkemizde kullanılmamaktadır. Bu çeşitlerin kaynağını Fragaria viridis türü oluşturur. 

 

Çeşitler 

Yerli çeşitler: Osmanlı, Arnavutköy, Ereğli, Karşıyaka, Kestel, Mangro, Karaçilek, Tüylü çilek. Hoş kokulu ve lezzetli, reçel ve marmelat için çok uygun. Özellikle Arnavutköy ve Osmanlı çilekleri önem kazanmıştır. Düşük verim ve küçük meyve nedeniyle günümüzde üretimden vazgeçilmiştir.  

Yalova 9, 13, 14, 15, 21, 104: Yerli çeşitlerin (lezzet ve  koku) yabancı çeşitlerle (yüksek verim) melezlenmesiyle elde edilmiş (Arnavutköy x Tiago, Aliso, Gorella). Y15, Y21 ve 104 yayılmış ve ticari çeşit olarak yetiştirilmişlerse de günümüzde hakimiyetlerini kaybetmişlerdir. 

 

Yabancı çeşitler: Ülkemizde özellikle ABD kaynaklı çeşitler yaygındır. Geliştirildikleri Kalifornia eyaletinin iklim koşullarına benzerliği nedeniyle Akdeniz ve Ege bölgelerimizde başarılı olmuştur. Islah süresinin kısalığı nedeniyle çeşit sayısı sürekli artmaktadır. Yüksek verim, meyve iriliği, yola dayanım, değişik iklim ve toprak koşulları ile hastalık ve zararlılara dayanıklılık nedeniyle tercih edilirler. 

En yaygın kısa gün çeşitleri Chandler ve Camarosa’dır. (diğerleri Vista, Tufts, Aliso, Rubygem, Florida Festival, Sweet Charlie, Pocahontas, Palomar, Camino Real Sabrina vs.). (Rakımın 500 altında olduğu bölgelerde dikim yapılır)

En yaygın nötr gün çeşidi Fern’dir (diğerleri Selva, Rapella, Seascape, San Andreas, Aromas, Monterey, Portola, Albion, Sweet Ann, Diamente karme,kabarla vs). (Rakımın 500 üzerinde olduğu bölgelerde dikim yapılır)