Türkiye'de Don Risk Haritaları

• İlkbahar En Geç Don Tarihleri
• İlkbahar En Geç Ortalama Don Tarihleri
• İlkbahar Donlu Geçen Gün Sayıları
• Sonbahar En Erken Don Tarihleri
• Sonbahar En Erken Ortalama Don Tarihleri
• Sonbahar Donlu Geçen Gün Sayıları

Don Risk Haritaları

• Mart Ayı 1. Hafta | 2. Hafta | 3. Hafta | 4. Hafta
• Nisan Ayı 1. Hafta | 2. Hafta | 3. Hafta | 4. Hafta
• Mayıs Ayı 1. Hafta | 2. Hafta | 3. Hafta | 4. Hafta
• Eylül Ayı 1. Hafta | 2. Hafta | 3. Hafta | 4. Hafta
• Ekim Ayı 1. Hafta | 2. Hafta | 3. Hafta | 4. Hafta
• Kasım Ayı 1. Hafta | 2. Hafta | 3. Hafta | 4. Hafta

Bölgeler

• Türkiye Genel Durum
• Marmara Bölgesi
• Ege Bölgesi
• Akdeniz Bölgesi
• İç Anadolu Bölgesi
• Karadeniz Bölgesi
• Doğu Anadolu Bölgesi
• Güneydoğu Anadolu Bölgesi

İstasyonlar

İlkbahar en geç ve sonbahar en erken don tarihleri ile donlu geçen günlerin grafikleri ve eğim çizgileri verilmiştir. 1970-2006 yılları arasında Jülyen Takvimine göre düzenlenmiştir.

• A: Acıpayam | Adana | Adıyaman | Afşin | Afyonkarahisar | Ağrı | Ahlat | Akçaabat |
•  Akçakale | Akçakoca Akhisar | Aksaray | AkşehirAlanya | Amasra | Amasya | Anamur | 
• Ankara | Antakya | Antalya Arapgir | Ardahan | Arpaçay | Artvin | Aydın | Ayvalık
• B: Bafra | Balıkesir | Bartın | Başkale | Batman | Bayburt | Bergama | Beypazarı | 
• Beyşehir | Bilecik | Bingöl | Birecik | Bitlis Bodrum |Boğazlıyan | Bolu | Bolvadin |
•  Bornova | Bozcaada | Bozkurt | Bozüyük | Burdur | Burhaniye | Bursa
• C: Ceyhan | Ceylanpınar | Cihanbeyli | Cizre
• Ç: Çanakkale | Çankırı | Çemişgezek | Çerkeş | Çermik | Çeşme | Çiçekdağı | Çorlu | 
• Çorum | Çumra
• D: Dalaman | Datça | Denizli | Develi | Dikili | Dinar | Divriği | Diyarbakır | Doğanşehir |
•  Doğubeyazıt | Dörtyol | Dursunbey | Düzce
• E: Edirne | Edremit | Eğirdir | Elazığ | Elbistan | Elmalı | Emirdağ | Erciş | Erdemli | 
• Ereğli | Ergani | Erzincan | Erzurum | Esenboğa
• F: Fethiye | Finike | Florya
• G: Gaziantep | Gazipaşa | Gediz | Gemerek | Geyve | Giresun | Gökçeada | Göksun | 
• Gönen | Gümüşhane | Güney
• H: Hadim | Hakkari | Hınıs | Hopa | Horasan
• I: Iğdır | Ilgaz | Ilgın | Islahiye | Isparta
• İ: İnebolu | İskenderun | İspir | İstanbul | İzmir
• K: Kahramanmaraş | Kaman | Kangal | Karaisalı | Karaman | Karapınar | Karataş |
•  Kars | Kastamonu | Kayseri Keban | Keles | KeskinKırıkkale | Kırklareli | Kırşehir | 
• Kızılcahamam | Kilis | Kocaeli | Konya | Korkuteli Kozan | Köyceğiz | Kulu | Kumköy | 
• Kuşadası |Kütahya
• L: Lüleburgaz
• M: Malatya | Malazgirt | Manavgat | Manisa | Mardin | Marmaris | Mersin | Merzifon | 
• Milas | Muğla | Muradiye | Muş
• N: Nallıhan | Nazilli | Nevşehir | Niğde | Nusaybin
• O: Oltu | Ordu
• Ö: Ödemiş | Özalp
• P: Palu | Pazar | Pınarbaşı | Polatlı | Rize
• S: Sakarya | Salihli | Samandağ | Samsun | Sarıkamış | Sarıyer | Sarız | Seferihisar | 
• Selçuk | Senirkent | Seydişehir | Siirt | Silifke Simav| Sinop | Sivas | Siverek | Sivrihisar | 
• Solhan | Sultanhisar | Suşehri
• Ş: Şanlıurfa | Şebinkarahisar | Şile
• T: Tatvan | Tavşanlı | Tefenni | Tekirdağ | Tercan | Tokat | Tomarza | Tortum | Tosya |
•  Trabzon | Tunceli | Turhal
• U: Uluborlu | Ulukışla | Uşak | Uzunköprü
• Ü: Ünye | Ürgüp
• V: Van
• Y: Yalova | Yalvaç | Yatağan | Yozgat | Yumurtalık | Yunak | Yüksekova
• Z: Zara | Zile | Zonguldak

Her ne kadar 37 yıllık periyotta bazı istasyonlarda ilkbahar ve sonbaharda don görülmese de bu ileride görülmeyeceği anlamına gelmemektedir.

Amaç ve Bilgi

Bilindiği gibi ziraî meteorolojinin en önemli görevlerinden bir tanesi de, kültür bitkilerinin değişik devrelerinde zararlı iklim şartlarından korunmasına yardımcı olmaktadır.

Meteorolojik faktörlerin etkisiyle meydana gelen zararlar arasında kültür bitkilerinin gelişme devresinde zaman zaman ortaya çıkan don olaylarının büyük önemi vardır.

Her bitkinin don olayından gördüğü zarar, çeşidine ve gelişme durumuna bağlı olarak değişir. -15 °C den sonra ağaçların gövdesinde ve kabuklarında çatlamalar oluşmaya başlar. Zeytin ağaçları -10 °C de en fazla 1-2 saat sonra ölür.

Don olayından en çok erken uyanan meyve ağaçları, muz ve narenciye bahçeleri, sebze fideleri ve seralarda yetiştirilen süs bitkileri ile turfanda sebzeler zarar görür.

• Don olayı: Standart siperler içerisinde ölçülen hava sıcaklığının 0 °C ve altına düşmesiyle meydana gelen olaydır.
• Donlu gün: Standart siper içi hava sıcaklığının 0 °C nin altına düştüğü günlere denir.
• En erken don tarihi: Sonbahar döneminde görülen ilk don olayıdır.
• En geç don tarihi: İlkbahar döneminde görülen son don olayıdır.

Bu Çalışmanın Amacı

Geçmiş veriler analiz edilerek istasyonlara göre

• Haftalık don görülme risklerinin tespit edilmesi
• İlkbahar ve sonbahar en geç, en erken ve ortalama don tarihleri
• Donlu geçen gün sayıları

tespitiyle üreticilerimize ziraî faaliyetlerin her aşamasında (bahçe tesisi, uygun çeşit ve türlerin seçimi, sulama, ilaçlama vb.) yardımcı olmaktır.

Çalışma Hakkında Bilgi

Çalışma 1970 – 2006 yılları arasını kapsamaktadır. Günlük minimum sıcaklık verileri kullanılmıştır. Eksik olan veriler yerine uzun yıllar günlük minimum sıcaklık ortalamaları alınmıştır.

Veriler değerlendirilerek ilkbahar ve sonbahar ayları için en geç, en erken ve ortalama don tarihleri çıkarılmıştır. Aylara göre haftalık don gerçekleşme yüzdeleri ile donlu geçen gün sayıları da tespit edilmiştir.

Toplam 227 istasyonun verileri kullanılmıştır.

Derleyen:By EyyupK
Kaynak:http://www.mgm.gov.tr/tarim/zirai-don-uyari-sistemi-takvim.aspx