Meşe Ağacı (Quercus L.)

Familya: Fagaceae - Kayıngiller

Latince İsim: Quercus L.

İngilizce:Oak

Türkçe: Meşe

Yerel:
-Yetiştiği bölgelerde bazen pelit, bazen de palamut ağacı diye isimlendirilir.
-Bir İngiliz rahibi olan Saint Boniface'in bir hikayesinde, bir grup putperest bir meşe ağacının etrafını sarmıştı ve bir çocuğu kurban vermeye hazırlanıyorlardı. Kurbanı durdurmak ve çocuğu kurtarmak için Saint, yumruğunun bir vuruşu ile meşe ağacını yassılaştırdı. Bir küçük köknar yerinden fırladı ve Saint Boniface putperestlere bunun yaşamın ağacı olduğunu söyledi.
-Zile Alibağ Köyü'nde olup, çocuğu olmayanlar Hoca Beden'i ziyarete giderler. Kurban kesip, başındaki ağaca çaput bağlayıp dilekte bulunurlar. Çocuğu olunca da çocukla birlikte gelip kurban keserler. Başındaki yaşlı pelit (Meşe) ağacı saygı nedeniyle kesinlikle kesilmez.
-Meşe ağacı yüzyıllardır kutsal bir ağaç olarak bilinir. Bunun meyvesi olan palamudun da bu sebepten dolayı, özel güçlere sahip olduğu düşünülür. Meşe palamudundan yapılan koruyucu tılsımların, kolera gibi hastalıklara iyi geldiğine inanılmaktadır. Meşe ağacının uzun olan ömrünün, insanlara yansıyacağı düşüncesi ile, uzun yaşamayı temsil ettiği ve üzerinde meşe palamudu taşıyan kimsenin hiç yaşlanmayacağın inanılır.



Özellik:
-Her yıl yapraklarını döker.
-1000 ve daha fazla yaşlara ulaşabilir.
-Yaprağını döken sınıfına girer ama tam yeni filizlerini vermeden hemen önce, (ilkbahar başında oluyor) kahverengiden 3-4 haftada yeşile dönüverir.
-Meşe ağaçları elli yaşına gelmeden meşe palamudu üretemezler.
-Mart-Nisan aylarında çiçek, Ekim ayında da meyve verirler.
-Tohum toplama zamanı Ekim-Kasım aylarıdır.
-Tohumlar toplandıktan sonra en geç 10 gün içinde ekilmelidir.
-Meşe ağaçları, 400'ün üzerinde türü bulunan yaprak döken ya da her dem yeşil ağaçlardır.
-Meşeler çok büyüyen uzun ömürlü ağaçlardır.
-Güzün hoş bir renklenme oluştururlar.
-Meşelerin pek çok türü ülkemizde tabi olarak yayılım gösterirler.
-Yaprak döken meşeler kızıl ve ak meşe olmak üzere iki gruba ayrılır.
-Meşeler iyi bir bahçe ağacıdır.
-Derin fazla azgın olmayan kök sistemleri ve fazlaca yayılan dalları vardır.
-Hafif gölge verdiklerinden alt kısımlarında çimler ve başka bitkiler yetişebilir.
-Meşeler esas olarak tohumdan üretililirler. Fakat genelde yavaş büyürler.
-Park ve bahçelerde kitle ağacı olarak kullanılabilirler.
-Rüzgara dayanıklıdır, iyi yol ağacı olur.


Habitat: Genellikle karışık ormanlarda bulunur.

Boyu-Genişliği: 30-40 m. ye kadar boylanır, 2 m çap yapar.

Büyüme Biçimi:Geniş, dağınık ve oval taç görünüşlü bir ağaçtır.

Yer: Güneşli ya da yarı gölge yerlerde yaşarlar.


Toprak: Ağır topraklar (kil veya alüvyon içeren balçık toprak) da dahil olmak üzere ph 4.5 - 7.5 değerleri içindeki verimli topraklar.
Genel olarak ortalama yağışın 350 mm nin üzerinde olduğu ve su tutma kapasitesi yüksek, genellikle yeteri kadar kil ihtiva eden topraklar.

Kullanım Alanları:
Fransızlar şarap fıçılarının yapımında kullanır.
Meşe ağacı en iyi kazık materyalidir.
Ayrıca Meşe ağacı kabuklarından yapılan çay, mide ve bağırsak kanamalarını iyileştirir.
Travers, kaplama, yapı malzemesi, mobilya, doğrama, ev ve süs eşyaları, alet sapları, odun kömürü, ağaç kabuğu, meyve üretimi.

Odunlarına Meşeler 3 gruba ayrılır:

1) Ak Meşeler

a) Q. robur (Saplı Meşe)

b) Q. petraea (Sapsız Meşe)

c) Q. hartwissiana ( Istranca Meşesi)

d) Q. frainetto (Macar Meşesi)

e) Q. vulcanica (Kasnak Meşesi)

d) Q. infectoria (Mazı Meşesi)

f) Q. pontica (Doğu Karadeniz Meşesi)

g) Q. pubescens ( Tüylü Meşe )

h) Q. macranthera (İspir Meşesi)

ı) Q. virgilliana ( Yalancı Tüylü Meşe)

2) Kırmızı Meşeler

a) Q. libani (Lübnan Meşesi)

b) Q.trojana ( Makedonya Meşesi)

c) Q.cerris (Saçlı Meşe, Türkiye MEşesi)

d) Q.brantii (İran Meşesi)

e) Q.ithaburensis (Palamut Meşesi)

3) Her dem Yeşil Meşeler

a) Q.coccifera (Kermez Meşesi)

b) Q.ilex (Pırmal Meşesi)

c) Q.aucheri (Boz Pırnal)