Ağrı Yöresel Yemekleri

Kete

Süt veya su ile mayalanmış hamur yufka şeklinde açılır. Açılan hamur bolca yağlanır, üzerine ikinci yufka eklenerek yeniden yağlanır. Kare şeklinde katlanarak önceden hazırlanmış, yağda kavrulmuş un iç olarak bırakılıp, kapatılır. Ters çevrilerek elle bastırılıp yassılaştırır. Üzerine yumurta sürülerek fırında kızartılır.


Abdigör Köftesi

MALZEMELER (6-7 kişilik)
1 kg. dana bonfile
2 adet yumurta
1 adet soğan
2 çorba kaşığı un
1,5 su bardağı su
2 çay kaşığı karabiber
2 çay kaşığı kırmızı tozbiber
Tuz

HAZIRLANIŞI
Bonfile et tahta tokmakla 15 dakika sinir ve yağlan ayrılacak şekilde dövülür. Ete tuz eklenip 15 dakika daha dövülür. Bu işlemin ardından 1,5 su bardağı su ete karıştırılarak yedirilir. Macun kıvamına gelen ete ince kıyılmış kuru soğan, karabiber, kırmızı tozbiber, yumurta ve un,eklenerek yoğrulur.
Geniş bir tencereye, yarısını geçecek kadar su koyulur, tuz eklenir. Hazırlanan etli harçtan yumurta büyüklüğünde etler alınıp, su yardımıyla şekil verilir ve suya atılır. Tencerenin kapağı yarım kapatılıp, 20 - 25 dakika harlı ateşte pişirilir. Köfteler piştikten sonra, tencereden delikli kepçe ile alınır. Haşlanmış köfteler tereyağında kavrulur, Patates kızartması, pilav ve yoğurt eşliğinde servis yapılır.

Haşıl

 Malzemesi:

3 su bardağı haşıllık buğday ( yani çok ince çekilmiş, dövülmüş ince bulgur taneleri şekline getirilmiş aşurelik buğday) 1 çay kaşığı tuz Üzeri için: 1 su bardağı ayran ( sarmısaklı veya sarımsaksız ) 2 yemek kaşığı eritilmiş tereyağı veya margarin

 Yapılışı :

Haşıllık buğdayı yıkadıktan sonra süzelim. Bir tencereye alalım. Üstünü örtecek kadar su ilave edip, tuzunu ekleyelim. Buğdayları iyice yumuşayıncaya kadar pişirelim. Sonra geniş bir servis tabağına pişen haşılı alalım. Bir kaşık yardımıyla düzeltip ortasını çukurlaştıralım. İsteğe göre buraya sarımsaklı veya sarımsaksız ayranı dökelim. Üzerine de iki kaşık eritilmiş ve kızdırılmış yağı gezdirip sıcak olarak servis yapalım.

ERİŞTE PİLAVI:(Patatesli veya Mercimekli)

Malzemeleri : yeşil mercimek, erişte, tereyağı, tuz, su, patates

Yapılışı : 250 gr. Mercimek ayrı bir tencerede haşlanarak süzülüp, acısı giderilir. Ayrı bir tencerede kaynatılan suyun içine bir kilogram erişte dökülür. Az bir süre kaynatılarak suyu süzülür. 3 yemek kaşığı tereyağı eritilerek halka halka doğranan patatesler yağda kızartılarak üzerine erişte ve mercimek ilave edilerek kısık ateşte demlenmeye bırakılır.

FESELLİ :

Yapılışı : Hamur mayalanır ve biraz bekledikten sonra yufka açılır. İçine yağ sürülür kare şeklinde içe doğru kapatılır. Yakılmış ocağın üzerine saç ters çevrilerek kapatılır. Feselliler sacın üzerine doğrudan temasla, daha sonra ters düz edilerek pişirilir. Oldukça lezzetlidir.

TENCEREDE ŞİŞ KEBAP :

Yapılışı : Domatesler orta büyüklükte parçalara ayrılır. Biberler üç parçaya bölünür. Soğanların parçalanmamasına dikkat edilerek domatesler gibi doğranır. Daha sonra hazırladığımız malzemeyi ve kuş başı etleri aynen şiş kebap yapar gibi çöplere bir et bir sebze gelecek şekilde dizilir. Hazırladığımız şişleri bir büyük kaşık tereyağı koyduğumuz genişçe bir tencerede iyice esmerleşinceye kadar çevrilir. Bütün şişler hazır olduğunda başka bir tencereye bir yada büyüklerine göre iki domates rendelenir. Bir biber ufak fuak doğranır. Birazda yağ eklenerek sos hazırlanır. Sonra hazırlanan şişlerde tencereye koyularak yarım saat kısık ateşte pişirilir.

YAPRAK MANTI:

Yapılışı : yaprak mantının hamuru mayasızdır. Hamur hemen yapılır ve açılır. Yufka şeklinde ince açılan hamur küçük kareler biçiminde kesilir. Daha önceden kaynatılan suya yaprak mantıları atılarak pişirilir. Üzerine soğan, yağ bazen de salçayla ateşte kavrulmuş sos dökülür. Sarımsaklı yoğurtta oldukça leziz bir tat verir.

TANDIRDA KAZ ÇEKMESİ (Kaz Asması):

Yapılışı: Tandır yöremizde hemen hemen her evde bulunur. Bir bucuk metre derinliğinde kesik huni şeklinde kırmızı toprakta yapılmış bir ocaktır. İçinde odun veya tezek yakılarak kızdırılır. Ekmek ve yemek yapımında kullanılır. Kaz kesildikten sonra 4-5 saat güneşe doğru asılarak kurutulur. Bu sırada bulgur tuzlu suda haşlanır. Kaynamaya başlayınca hafif ateşe alınır. Suyunu çekip göz göz olmaya başlayınca tavada kızdırılmış tereyağı üzerine dökülür, tandırın dibine oturtturulur. Tam üstüne gelecek şekilde kaz ayaklarından aşağıya doğru asılır. Tandırın sıcaklığı ile kızaran kazın yağı pilavın üzerine damlar. Pilavda tandırın sıcaklığında demlenir. Kaz piştikten sonra çıkarılır. Etleri pilavın üstüne konularak sıcak sıcak yenilir. Tandır olmayan evlerde bulgur pilavı ayrı yapılır. Kaz fırında ayrı kızartılır. Her ikisi de sıcakken kazın fırın tepsisinde biriken yağı pilavın üzerine dökülerek birlikte sıcak sıcak yenilir.

KESME ÇORBA :

Malzemeler:

250gram yeşil mercimek

1 kaştk salça

kırmızı biber

tuz

2 baş soğan

yufkalık hamur

Kesme Çorbası Tarifi:

 Açılan yufka üçe veya dörde bölünür. Bu parçalar üst üste konularak tel tel kesilir. Makarna şeklinde kesilen parçalar suya atılarak pişirilir. Bu arada ince ve uzun olarak yuvarlanmış hamurdan küçük küçük parçalar kesilerek kızgın yağda kavrulur.

Ayıklanan yeşil mercimek tencere içerisinde suyla kaynatılır. Pişen kesme çorbasına bu parçacıklar atılır .  Ayrı bir yerde küçük küçük doğranmış soğan, salça ve kırmızı biber, soğanlar pembeleşinceye kadar kavurulur. Kaynayan mercimeğin içine boşaltılır. On dakika daha pişiridikten sonra ateşten indirilir. İsteğe bağlı olarak üzerine dereotu, maydanoz, ya da nane konulabilir.

Hengel

Malzemeler: 
Mantı hamuru için; 
1 su bardağı un 
1 çay kaşığı tuz 
1 adet yumurta 
Yarım su bardağı su 
Üzerinin harcı için; 
250 gr. orta yağlı kıyma 
2 yemek kaşığı tereyağı 
1 yemek kaşığı kuru nane 

Yemeğin Tarifi 
Yukarıda verilen malzemeler, greyfurt büyüklüğünde tek bir beze-pazı içindir. 
Yine derin bir karıştırma kabının içine önce yumurtayı kırın, suyu ekleyin ve tuzla beraber unu da aktarın. 
Hamur iyice toplanıp, pürüzsüz bir hale gelinceye kadar yoğurun. 
Hamurun kulak memesinden biraz daha sert bir kıvamda olması gerekir. 
Yoğrulan hamuru 30 dakika kadar dinlendirip, üzerine un seperek bir tahta hamur sinisi üzerinde 40-45 cm çapında, 10 tane defter yaprağı kalınlığında bir yufka şeklinde açın. 
Temiz bir sofra bezi üzerine serdiğiniz yufkayı 10-15 dakika kadar, kurumaya ve havalandırmaya bırakın. 
Tekrar tahta hamur sinisinin üzerine aldığınız yufkayı, yaklaşık 5 cm eninde şeritler halinde kesin. 
Sonra bu şeritleri üstüste koyarak, kenar uzunluğu 3-3,5 santimlik eşkenar üçgenler yani nuska şeklinde hamurlar kesin. 
Tencereye 7-8 su bardağı su koyup, 1 tatlı kaşığı da tuz ekleyin. 
Su kaynayınca nuska şeklindeki mantıları içine atarak 10-12 dakika kadar haşlayın ve makarna gibi süzdürün. 
Bir tavada kıymayı kendi yağıyla, rengi koyu kahverengileşinceye kadar uzun süre kavurun. 
Kavurduğunuz kıymayı mantıların üzerine aktarın. 
Bir başka tavada ise tereyağını eritin, kuru nane ekleyerek 3-4 dakika pişirin. 
En son aşamada bu nanele kızgın yağı kıymalı mantının üzerine gezdirip, servise sunun.

Selekli sac kavurma

4 kişilik tarif:

1 kğ Taze oğlak veya kuzu eti 

300 gr Sarımsaklı yoğurt 
150 gr Tereyağı 
1 yemek kaşığı Salça

Sac Kavurmaya Etler kuşbaşı doğranır (içerisine biraz kuyruk yağı konur) biraz suyu çıkacak şekilde pişirilir içine tereyağında eritilmiş salça konur, bu şekilde kızartılan et indirilip bir süre dinlendirilir. Üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek servis yapılır.