TOPRAK TÜRLERİ

 Toprak Türleri - Toprak Katmanları

A Horizonu: En üstte, iyice ayrışmış ve organik maddelerce zengin tabakadır. Ekim-dikim işleri burada yapılır (40cm).

B Horizonu: Üstte yıkanan tuz ve kil gibi maddelerin biriktiği kattır.
C Horizonu: Temeldeki ana kayanın iri parçalarından oluşan katmandır.
D Horizonu: Henüz çözülmeye uğramamış ana kayadır.

Toprak, bitki örtüsünün beslendiği kaynakların ana deposudur...
Toprağın üst tabakası insanların ve diğer canlıların beslenmesinde temel kaynak teşkil etmektedir. Bir gram toprağın içerisinde milyonlarca canlı bulunmakta ve ekosistemin devamı için bunların hepsinin ayrı önemi bulunmaktadır. Toprağın verimliliğini sağlayan ve humusça zengin olan toprağın 10 cm'lik üst tabakasıdır. Bilimsel anlamda toprak bir karışımdır.
Dünyadaki toprakların ancak 1/10'inde üretim yapılabilmektedir. Türkiye'nin arazi varlığının ise yaklaşık %36'sı işlenmekte, %28'i çayır ve mera, %30'u orman ve fundalık olup, geriye kalan bölümü diğer araziler içinde yer almaktadır. Ekilebilir arazinin ancak %11'i sulanabilmektedir.

Türkiye'de toprak kullanımı

• İşlenen tarım arazisi: % 36
• Çayır ve mera: % 28
• Orman ve fundalık: % 30
• Diğer: %6

Toprak en önemli doğal kaynaklardan birisi olup; tarım dışı amaçlarla kullanılması, ağır metallerle kirlenmesi ve erozyon sonucu oluşan etkilerle kayıplara uğramakta ve verim düşmektedir. Kaybedilen toprakların yeniden kazanılması çok zordur. 1 cm kalınlıkta ki toprak ancak birkaç yüzyılda oluşabilmektedir.


Türkiye'de Toprak Türleri

Yerli Topraklar: Orman toprakları, Bozkır ve çayır toprakları, Kahverengi topraklar, Kestane renkli topraklar, Kara topraklar, Killi-kireçli topraklar, Çorak topraklar, Kumlu-Tüflü Topraklar Taşınmış topraklar: Alüvyal topraklar, Kolüvyal topraklar, Regosol topraklar, Litosol topraklar.


Toprak katmanları

Sağlıklı bir toprak, A, B, C, D katları olarak adlandırılabilecek, genel olarak dört ana katmandan oluşur.
Bu katmanlardan A, toprağın işlendiği kısım, yani tarım yapıldığı yerdir. Bu bölümü karaların üstünü örtenince bir deri tabakasına benzetebiliriz. A katmanı aynı zamanda toprağın en verimli kısmı.Bütün canlıları ve değişimle ortaya çıkan maddeleri kapsıyor. A katmanındaki tuz,kireç, kil gibi sularda çözünen maddeler, yağmur sularıyla toprağın alt kısımlarına taşınıyor. Bu nedenle A katmanının altındaki B katmanı,birikme bölümü,yani tarımın yapılmadığı yerdir.


B katmanında humus,bitki kökü ve canlı yoktur. A katmanının erozyonla yitirildiği yerlerde B katmanı ortaya çıkıyor. A ve B katmanı binlerce yılda ortaya çıkan esas toprağı oluşturuyor.
C katmanında henüz tam ayrışmamış ana malzeme bulunuyor.Bu katmanda kayaca ait iri parçalar bulunuyor. Ama canlı yok. Bu tabaka zamnala ayrışarak B katmanına karışıyor.
D katmanı da toprağın en altında ve kayacı oluşturuyor.

Toprak Çeşitleri

Toprakları ana başlıklar altında çok kısa şöyle özetleyebiliriz:

1-Taşlı topraklar

2-Kumlu topraklar

3-Tınlı topraklar

4-Killi topraklar

5-Marnlı topraklar

6-Humuslu topraklar

7- Kireçli topraklar 

1-Taşlı topraklar: İçeriği % 80 taş ve az miktarda topraktan oluşur. Kolay havalanırlar. Fakat su tutma kapasiteleri ve besin ihtiyaçları azdır.

2-Kumlu topraklar: % 80 kum ihtiva ederler. İşlenmeleri kolaydır. Su tutmadıklarından bol sulama gerektirirler buda topaktaki besinin yıkanıp gitmesine neden olur. besince fakir ve genelliklede asit topraklarıdır.

3-Tınlı topraklar: Yarıdan fazlası kum ve % 30–50 arasında kilden meydana gelirler. Tava gelmeleri ve işlenmeleri kolay olduğundan tarım için elverişli topraklardır.

4-Killi topraklar: İçeriğinin yarıdan fazlasını kil oluşturur. Su tutma kapasiteleri yüksektir. Bu nedenle geç tava gelirler. Tava gelmeden işlenmesi halinde toprak tekstürü zarar görür. Ağır topraklar olup işlenmeleri zordur. Kurak zamanlarda toprak katı bir hal alır.

5-Marnlı topraklar: İçinde kum, kil,çakıl ve humus bulunur. Bağcılık bakımından uygun topraklardır.

6-Humuslu topraklar: Toprak sadece oluştuğu kayanın mineralleri değil bitkilerin dal kök yaprak gibi kısımlarıda içerirse böyle toprağa humuslu toprak denir. Siyah renkte bir topraktır. Koyu renk olduğu için çabuk ısınıp kolay tava gelirler.su tutma kapasiteleri iyidir.Besin maddelerince zengindirler. Tava gelince kolay işlenirler.

7-Kireçli topraklar: Kil,kum humus ve kireç ihtiva ederler.kalın bir kaymak tabakası bağlarlar.suyu geçirmezler.zor işlenen bir toprak çeşididir.